جستاری پیرامون شناسایی، طبقه بندی و تحلیل سینوپتیک امواج گرمایی استان کرمان
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 19، شماره: 54
- کد COI اختصاصی: JR_GEOP-19-54_013
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 236
نویسندگان
آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تربیت مدرس
آب و هواشناسی ماهواره ای دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
امواج گرمایی از جمله مخاطرات مهم آب و هوایی دنیا خصوصا ایران هستند و بهنظر میرسد وقوع آنها در سالهای اخیر بهواسطه تشدید گرمایش جهانی از فراوانی بیشتری نسبت به گذشته برخوردار شده است. پژوهش حاضر به بررسی کم و کیف وقوع و تحلیل سینوپتیک امواج گرمایی در استان کرمان پرداخته است. برای این کار ابتدا دادههای دمای بیشینه روزانه ماه ژوئیه (بهعنوان گرمترین ماه سال) ۴ ایستگاه سینوپتیک کرمان، بم، انار و سیرجان در یک دوره آماری ۲۴ ساله (۱۹۸۶-۲۰۰۹) از سازمان هواشناسی کشور اخذ و مورد استفاده قرار گرفتهاند. جهت طبقهبندی امواج گرمایی، دادههای دما استاندارد شده و بر اساس آن، آنومالیهای ۰ تا ۷۵/۰ بهعنوان موج گرم، ۷۵/۰ تا ۵/۱ موج گرم شدید و بالاتر از ۵/۱ بهعنوان موج ابر گرم تعیین شدند. اعداد آستانه ۲/۴۱، ۱/۴۲ و ۱/۴۳ درجه سانتیگراد بهترتیب آستانه موج گرم، گرم شدید و ابر گرم برای مجموع ایستگاهها مورد محاسبه و حداقل تداوم آن دو روز مد نظر قرار گرفته است. بر این اساس در طی دوره آماری مورد مطالعه، ۷ موج گرمایی مشخص شد که از بین آنها ۳ موج گرم شدید و ۱ موج ابر گرم شناسایی گردید. موج ابر گرم تیرماه ۱۳۷۷ جهت تحلیل سینوپتیک انتخاب شد. موج ۳ روزه مذکور با میانگین دمایی ۱۱/۴۳ درجه سانتیگراد، شدیدترین موج گرمای استان کرمان در طول دوره آماری مورد مطالعه بوده است. نتایج تحلیل سینوپتیک موج ابر گرم نشان داد که استقرار کمفشار گنگ در سطح زمین و حاکمیت پرارتفاع جنب حارهای آزور در سطوح بالا و همچنین ضخامت زیاد جو بر روی منطقه مورد مطالعه، موجب فرونشینی هوای گرم و گرمایش بیش از حد سطح زمین شده و موج ابر گرم یاد شده را بهوجود آورده است.کلیدواژه ها
موج گرما, طبقه بندی امواج گرمایی, موج ابر گرم, تحلیل سینوپتیک, استان کرماناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.