وضعیت پایداری حاصلخیزی خاک در ایران

پایداری حاصلخیزی خاک از ارکان اصلی در پایداری تولیدات کشاورزی محسوب می شود. بررسی وضعیت حاصلخیزی خاکهای کشاورزی کشور نشان دهنده کمبود کربن آلی، فسفر و پتاسیم به ترتیب در ۶۲، ۷۰ و ۲۸/۷ درصد از خاکها می باشد. کمبود عناصر کم مصرف به ویژه آهن و روی در بخش قابل توجه از خاکها مشاهده می شود. مطالعات بیلان عناصر غذایی فسفر و پتاسیم بیانگر کاهش میزان این عناصر در خاکهای تحت کشت می باشد. کمبود عناصر غذایی خاک و بیلان منفی آنها که نشان دهنده ناپایداری حاصلخیزی خاک های کشاورزی کشور می باشد، به صورت عدم تعادل عناصر غذایی در محصولات زراعی و باغی نمود یافته است. عدم انطباق میزان مصرف انواع کودها نسبت به میزان برآوردهای انجام شده از عوامل اصلی ناپایداری حاصلخیزی خاکها شناسایی شد. به منظور غلبه بر چالشهای فوق، الگوی مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه صورت استفاده هوشمندانه از ترکیب بهینه منابع آلی، معدنی و زیستی عناصر غذایی در کنار سازگاری با شرایط محیطی و محلی با هدف بهینه سازی استفاده از منابع ذاتی خاک در یک سیستم زراعی برای دستیابی به پایداری حاصلخیزی خاک، ارتقای کارایی استفاده از عناصر غذایی و تولید مطلوب بدون آسیب رساندن به زیست بوم خاک معرفی گردید.

کلیدواژه ها:

حاصلخیزی خاک ، کشاورزی پایدار ، مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه.