مقاله علمی-پژوهشی: محاسبه و بکارگیری شاخص کیفیت آب در آبهای ساحلی حوزه جنوبی دریای خزر

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله علمی شیلات ایران، دوره: 29، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ISFJ-29-4_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 315
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن نصراله زاده ساروی

Caspian Sea Ecology Research Center

آسیه مخلوق

Caspian Sea Ecology Research Center

فریبا واحدی

Caspian Sea Ecology Research Center

علی عابدینی

National Inland Water Aquaculture Center

کامران عقیلی

Inland Aquatic Reserves Research Center

عبداله نصراله تبار

Caspian Sea Ecology Research Center

چکیده

شاخص کیفیت آب ابزاری است که داده های حاصل از آنالیز پارامترهای موثر در کیفیت آب را ادغام و با ارائه یک عدد نهایی درک کیفیت آب را برای عموم آسان می نماید. با توجه به اهمیت و کاربرد شاخص کیفیت آب در تصمیم گیری واحدهای فعال و اجرایی در حفاظت و بهره وری، مطالعه حاضر برای نخستین بار با اهداف تعیین پارامترهای محیطی با اهمیت در کیفیت آب، تعیین وزن پارامترهای موثر (هر یک از پارامترهای موثر بر شاخص کیفیت آب) دریای خزر صورت گرفت تا امکان دسترسی به اطلاعات اختصاصی و لازم برای محاسبه شاخص کیفیت آب را در این اکوسیستم آبی فراهم نماید. داده های بدست آمده (wi و qi) برای محاسبه شاخص کیفیت آب دریای خزر در سال ۹۸-۱۳۹۷ بکار گرفته شدند. با استفاده از نتایج آزمون مولفه اصلی بر داده های دراز مدت سال های ۹۸-۱۳۸۲ (۹۲۰ نمونه)، ۹ پارامتر با اهمیت (کدورت، کلروفیل-آ، BOD۵، COD، pH،  %DO، NO۳ ، NH۴ و PO۴)، برای تعیین شاخص کیفیت آب انتخاب شدند و وزن آنها بدست آمد. محاسبه شاخص فرعی (qi) هر پارامتر بر اساس استانداردها، الزامات کیفیت آب ساحلی در اکوسیستم های دریایی و داده های مرجع دریای خزر صورت گرفت. در نهایت با محاسبه میانگین هندسی، مقادیر شاخص کیفیت آب در آبهای ساحلی دریای خزر (WQIcs) بدست آمد. بکارگیری این فرمول در سال های ۹۸-۱۳۹۷ نشان داد که WQIcs در محدوده ۹۱-۷۰ (کیفیت متوسط) و ۶۹-۳۵ (کیفیت بد) بترتیب شامل ۷۴ و ۲۶ درصد از نتایج شد. در بین ۹ پارامتر مذکور، مقادیر نیترات و فسفات (عوامل موثر بر افزایش تغذیه گرایی) بیشترین تاثیر را بر کاهش شاخص کیفیت آب نشان دادند.

کلیدواژه ها

Water Quality Index, Weight of important parameters, Sub-index, Caspian Sea, Iran, شاخص کیفیت آب, وزن پارامترهای موثر, زیر شاخص, دریای خزر, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.