بررسی آزمون قانون اوکان در اقتصاد ایران با تاکید ویژه بر ساختار جمعیتی

از موضوعات محوری در اقتصاد تغییر میزان جمعیت و پیوند آن با دیگر متغیرهاست. چنانچه افزایش جمعیت با تمهیدات اقتصادی لازم سازگار باشد، به بهبود رشد اقتصادی و توسعه می انجامد. برعکس، رشد جمعیت بدون توجه به سازگاری دیگر ساختارها می تواند مشکل آفرین باشد. این مطالعه، با توجه به قانون اوکان، از تلفیق روشهای سیستم دینامیک و اقتصادسنجی، الگویی را شبیه سازی کرده تا عوامل اثرگذار در رشد اقتصادی، قانون اوکان، رفاه اجتماعی، و میزان ازدواج و زاد و ولد را شناسایی نماید. دادهها مربوط به دوره ۱۳۵۳   ۱۳۸۹ و پیشبینیها تا افق سال ۱۴۰۴ است. نتایج نشان میدهد که متغیرهای سرمایه انسانی و نیروی کار در رشد اقتصادی اثری مثبت و معنیدار دارد. رشد اقتصادی با بیکاری رابطه معکوس دارد. میزان بیکاری و تورم در شاخص رفاه اجتماعی اثر منفی دارد. شاخص رفاه اجتماعی و نسبت زنان ۱۵ تا ۴۴ سال به جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال اثر مثبت و معنیداری در ازدواج دارد. اثر سرمایه انسانی در ازدواج منفی است. اثر تورم و درآمد ملی سرانه در زاد و ولد منفی است. بررسی عملکرد تولید ناخالص داخلی با اعمال چهار سناریوی جمعیتی نشان داد که میانگین درصد تغییرات تا سال ۱۴۰۴ بین ۱۷/۰- تا ۳۸/۰ است.

کلیدواژه ها:

بیکاری ، جمعیت ، رشد اقتصادی ، رفاه اجتماعی ، قانون اوکان