مورفولوژی و فرآیندهای موثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش بینی افق ۲۰۳۰
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 10، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_GEH-10-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 204
نویسندگان
گروه زمین شناسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
چکیده
سفیدرود به عنوان بزرگ ترین و مهم ترین رودخانه سواحل جنوب دریای خزر نقش مهمی در زندگی، فعالیتها و سرمایههای انسانی منطقه دارد. عوامل مورفولوژیک رودخانه و محیطهای پیرامون آن و پیش بینی شرایط آینده میتواند در برنامه ریزی و آمایش دشتهای ساحلی موثر و ضروری واقع شود. در این پژوهش از تصاویر ماهواره ای لندست ۵، ۷ و ۸ سال های، ۲۰۰۲،۱۹۸۷ و ۲۰۱۸، همراه با داده های تغییرات تراز دریای خزر و دبی سفیدرود، بررسیهای میدانی و نرم افزارهای Envi ۵.۳، ArcGIS ۱۰.۴.۱ و Idrisi TerrSet به عنوان ابزار تحقیق بهره گرفته شد. ابتدا مقادیر احتمال تبدیل کاربری اراضی در سال ۲۰۱۸ بر مبنای مدل تلفیقی زنجیره مارکوف و سلولهای خودکار به دست آمد. نتایج نشان داد که مدل تلفیقی، دارای دقت و صحت بالایی جهت پیش بینی الگوی آینده است. سپس با توجه به دقت و صحت خروجی مدل، نقشه پیش بینی کاربری اراضی و مورفولوژی رودخانه برای سال ۲۰۳۰ تهیه شد. با برازش دو نقشه سال ۲۰۱۸ و پیش بینی ۲۰۳۰ تغییرات محتمل در محیط رودخانه به دست آمد و در چهار محدوده مورد تحلیل قرار گرفت. درنهایت با استفاده از داده های تغییرات تراز دریای خزر و دبی سالانه رودخانه سفیدرود، روند تغییرات و پیش بینی مدل، موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین احتمال تغییرات در منطقه مطالعه مربوط به واحدهای رودخانه، اراضی ساحلی، تاسیسات ساخت انسان و دشت است. همچنین تا سال ۲۰۳۰، روند افزایش عرض کانال رودخانه رخ خواهد داد. این امر نشان دهنده افزایش میانگین دبی سالانه رودخانه تا حدود ۱۰۰ مترمکعب بر ثانیه و افزایش تراز دریای خزر به سطح بالاتر از ۲۷- متر تا سال ۲۰۳۰ است.کلیدواژه ها
کانال رودخانه, زنجیره مارکف, مدل سلول های خودکار, مطالعات سنجش ازدور, سفیدروداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.