تحلیل گفتمان ناسیونالیسم لیبرال در کتاب های درسی تاریخ (۱۳۰۴-۱۳۲۰ش)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی، دوره: 11، شماره: 44
- کد COI اختصاصی: JR_CHIST-11-44_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 567
نویسندگان
Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran, Tehran, Iran
Kharazmi University
Tehran University
Shahid Beheshti University
چکیده
محمد رضا معلمان[۱]، سهراب یزدانی مقدم[۲]، داریوش رحمانیان کوشککی[۳]، عطاء الله حسنی[۴] چکیده در طول تاریخ معاصر ایران مفهوم ناسیونالیسم در قالبهای گوناگون با فراز و نشیبهایی به حیات خود ادامه داده است. این مفهوم در قالب گفتمان ناسیونالیسم لیبرال پیش از انقلاب مشروطه مفصلبندی و در طول این دوره هژمونیک گردید. با تشکیل حکومت رضاشاه، نهاد آموزش و پرورش در فضای گفتمانی حکومت قرار گرفت. این فضا به گفتار و رفتار سوژه های درون این نهاد، شکل میداد. از اینرو قدرت حاکم برای تحکیم و توجیه پایههای حکومت و برجسته ساختن خود و به حاشیهراندن گفتمانهای غیر در کتاب های درسی رسمی تاریخ، از گفتمان ناسیونالیسم اقتدارگرا استفاده کرد. یکی از روش های بررسی و مطالعه رخدادهای تاریخی روش تحلیل گفتمان است. این پژوهش برمبنای نظریهی تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه در پی پاسخ به این پرسش است که مفصلبندی، مفاهیم و فرایند هویتیابی گفتمان ناسیونالیسم لیبرال در کتاب های درسی تاریخ، چاپ وزارت معارف در دوره رضاشاه چگونه بوده است. با بررسی کتابهای درسی تاریخ چاپ وزارت معارف دورهی رضاشاه، مشخص شد که مفاهیم و مولفههای گفتمان ناسیونالیسم لیبرال در پیرامون دال مرکزی ملت ایران مفصلبندی شده و در رقابت با گفتمان حاکم به حیات خود ادامه داده بود. کلید واژه: تحلیل گفتمان، ناسیونالیسم لیبرال، رضاشاه، کتاب درسی تاریخ. [۱] - دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران، (rezamoaleman@yahoo.com). [۲] - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی (نویسندهی مسئول)، (sohrab_yazdani_۷۸@yahoo.com). [۳] - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، (rahmanian@ut.ac.ir). [۴] - استاد گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، (a_hassani@yahoo.com).کلیدواژه ها
Discourse Analysis, Liberal Nationalism, Reza Shah, History Textbook, تحلیل گفتمان, ناسیونالیسم لیبرال, رضاشاه, کتاب درسی تاریخاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.