فرزانه کرمانی - دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کرج، ایران
بهزاد رایگانی - دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کرج، ایران
باقر نظامی - دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کرج، ایران
حمید گشتاسب - دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کرج، ایران
حسن خسروی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: ۴۱۱۱
حمیدرضا حیدری - گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۴۸۷-۴۹۱۷۵

شناخت عوامل موثر بر انتخاب زیستگاه می­ تواند نقش مهمی برای توصیف پراکنش گونه ­ها داشته باشد و این امکان را فراهم کند که بتوان بین زیستگاه ­های مختلف از نظر کیفیت تفاوت قائل شد. برآورد و نقشه­ سازی مناسب زیستگاه، نقش مهمی در برنامه ­ریزی حفاظت گونه ­های در خطر انقراض ایفا می­ کند. هدف از این پژوهش ارزیابی مطلوبیت زیستگاه یوزپلنگ آسیایی با استفاده از روش بیش ترین بی نظمی (MaxEnt) بر اساس شاخص ­های محیط زیستی و پاسخ یوزپلنگ به تغییرات معنادار پوشش گیاهی و دمای سطح زمین طی ۱۵ سال اخیر در مجوعه حفاظتی توران می ­­باشد. داده­ های حضور یوز از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۵ و شاخص­ هایی از قبیل فاصله از پراکنش سم داران منطقه، فاصله از منابع آبی، تغییرات پوشش گیاهی و تغییرات دمای سطح زمین از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۵، بارندگی و دمای سالیانه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد ۲۰% وسعت منطقه جزء طبقه مطلوب زیستگاه قرار دارد. بر اساس نتایج، متغیر فاصله از منابع آبی و تغییرات شاخص پوشش گیاهی عمودی، منحصر به فردترین اطلاعات را در اختیار قرار می­ دهند. هم چنین مطلوبیت زیستگاه وابستگی زیادی به پراکنش گونه­ های جبیر، قوچ و میش و آهو دارد. نتایج گویای این است که پراکنش یوز غالبا´ در مناطق دشتی و تپه ماهوری است. هم چنین بر اساس نتایج، این گونه از کوهستان­ ها و ارتفاعات فاصله می گیرد چرا که در اشغال گونه رقیب آن، یعنی پلنگ است.

MAXENT, شاخص های محیط زیستی, شاخص پوشش گیاهی, مطلوبیت زیستگاه