کاربرد ترکیب برنامه ریزی خطی و الگوریتم ابتکاری کلونی مورچگان و قابلیت های GIS در به گزینی مکانی کاربری اراضی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: نشریه سنجش از دور و GIS ایران، دوره: 8، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_GIS-8-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 178
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم سعیدصبائی

دانشجوی دکتری محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

رسول سلمان ماهینی

دانشیار گروه محیط زیست دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

سید محمد شهرآئینی

استادیار گروه برق دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه گلستان

سید حامد میرکریمی

استادیار گروه محیط زیست دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

نورالدین دبیری

استادیار گروه صنایع دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه گلستان

چکیده

در شرایط روبه رشد توسعه، طراحان سرزمین بارها با شرایطی مواجه می­شوند که برای مکانی خاص، گزینه­های متفاوت کاربری وجود دارد. اینجاست که بین برگزیدن یا برنگزیدن کاربری­ها تعارض پدید می آید. تحقیق حاضر، با چنین رویکردی، چگونگی ساماندهی چهار کاربری کشاورزی، جنگل، مرتع و توسعه و اولویت­بندی آنها را در منطقه­ای در شهرستان گرگان، با هدف کاهش هزینه تخصیص سرزمین به هر کاربری و افزایش تراکم و پیوستگی مناطق اختصاص یافته به آنها، به منزله معیارهای شکلی سیمای سرزمین، مورد مداقه قرار داده است. در این راستا، از قابلیت­های دو مدل دقیق و ابتکاری، شامل مدل برنامه­ریزی خطی و الگوریتم کلونی­مورچگان، استفاده شده است. برای اجرای مسئله به­گزینی کاربری اراضی تعریف شده در مدل برنامه­ریزی خطی که با توجه به ابعاد مسئله (۱۳۲ ردیف در ۱۲۷ ستون) و اهداف مورد تحقیق در زمره مسائل سخت قرار دارد، از روش آزادسازی مسئله از قید صحیح و روش شاخه و کران بهره گرفته شده است. نتایج نشان می­دهد میزان هزینه تخصیص، تراکم و پیوستگی در همه کاربری­ها در استفاده ترکیبی از دو مدل بالا، درمقایسه با شرایطی که فقط یکی از دو مدل به کار رود، بهینه­تر خواهد بود. نتایج مقایسه اجرای به­گزینی در استفاده ترکیبی از دو الگوریتم و اجرای آن به وسیله الگوریتم شناخته شده MOLA در نرم­افزار ایدریسی نشان می­دهد که ضمن آنکه در مدل پیشنهادی امکان تعریف اهداف بیشتر وجود دارد، تفاوت مقادیر هزینه، تراکم و پیوستگی در نتایج دو مدل پس از استانداردسازی در بازه صفر تا یک، به ترتیب، ۰.۰۳، ۰.۱ و ۰.۰۷ است و الگوریتم ترکیبی بهینه­تر عمل کرده است.

کلیدواژه ها

ارزیابی سرزمین, مسائل سخت, کاربری اراضی, برنامه ریزی خطی, الگوریتم کلونی مورچگان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.