محمود صحرایی - بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
نادر اسدزاده - موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
اکبر ابرغانی - بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر روش­های مختلف تغذیه کمکی بر افزایش وزن بره­های شیرخوار در شرایط مرتع  بود. تعداد ۹۰  راس بره نر یک ماهه از یک گله عشایری انتخاب گردید و به­مدت ۹۰ روز در فصل بهار سال ۱۳۹۴، در قالب یک طرح کاملا تصادفی با ۳  تیمار و ۳  تکرار (۱۰ راس بره در هر تکرار) مورد آزمایش قرار گرفتند. سه تیمار شامل: ۱- پرورش به­روش سنتی (تغذیه با شیر مادر و علوفه مرتع) به عنوان تیمار شاهد، ۲- تغذیه با بلغور جو به­­میزان ۲۶۶ گرم در روز به­ازای هر راس علاوه بر شیر مادر و تغذیه از مرتع (تیمار بلغور جو)، ۳- تغذیه با کنسانتره به­میزان ۳۱۱ گرم در روز به­ازای هر راس علاوه بر شیر مادر و تغذیه از مرتع (تیمار کنسانتره) بودند. دوره عادت­پذیری، ۱۴ روز درنظر گرفته شد. بره­ها در شروع آزمایش و با  فواصل ۱۴ روزه، قبل از خوراک دهی نوبت صبح، توزین شدند. شیر مازاد بر مصرف بره­ها و نمره وضیعت بدنی میش­های زایمان کرده به­طور ماهانه اندازه­گیری و ثبت گردید. بیش­ترین میزان افزایش وزن کل دوره، نمره وضیعت بدنی میش­ها و شیر تولیدی میش مادر در تیمار کنسانتره و کم­ترین آن­ها در تیمار شاهد مشاهده  شد (۰/۵۰>p). به­طورکلی، از نظر اقتصادی استفاده از کنسانتره و بلغور جو در تغذیه بره­های شیرخوار در مقایسه با روش سنتی، به­ترتیب باعث افزایش ۶۱/۴ و ۱۷/۴ هزار تومان سود خالص دامدار به­ازاء هر راس گوسفند در گله مورد مطالعه شد.

بره, تغذیه کمکی, گله عشایری, عملکرد