بررسی پیامدهای جاده سازی بر تنوع و فراوانی گونه های مختلف پرندگان (مطالعه موردی: پارک زاینده رود، اصفهان)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه محیط زیست جانوری، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_AEJO-10-4_020
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 256
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم رشیدی

گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

عاطفه چمنی

گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

مینو مشتاقی

باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

توسعه شبکه حمل و نقل و تعداد رو به افزایش وسایل نقلیه در جاده­ ها، تهدیدی برای زیستگاه حیات ­وحش و پرندگان در سراسر جهان است. این پژوهش به بررسی تاثیر جاده بر تنوع و فراوانی پرندگان در پارک حاشیه زاینده ­رود در مجاورت یک بزرگراه اصلی پرترافیک در شهر اصفهان می پردازد. بدین ­منظور، سه ترانسکت با فاصله ۶۵، ۳۳۵ و ۶۰۵ متر از جاده و با فاصله عرضی ۲۷۰ و طولی ۱۵۰ متر از یکدیگر تعیین شدند. شمارش پرندگان با استفاده از روش شمارش نقطه ­ای در طول هر ترانسکت تا فاصله­ ۵۰ متری هر ۵ دقیقه یک ­بار هنگام طلوع آفتاب شروع و تا ساعت ۱۴ بعد از ظهر و با شش مرتبه تکرار در طول فصل انجام شد. با استفاده از دوربین چشمی و همین­ طور ردیابی صدا، پرندگان موجود در هر ترانسکت ثبت و با استفاده از منابع موجود شناسایی شد. جهت تهیه عکس از دوربین۵۰ Canon SX استفاده گردید. در مجموع ۳۹ گونه متعلق به ۲۰ خانواده و ۹ راسته شناسایی گردید. براساس آنالیز واریانس یک­ طرفه و آزمون دانکن، میانگین حضور گونه­ ها بین ترانسکت ها دارای تفاوت معنی ­دار است. شاخص جک ­نایف در ترانسکت سه، ۷۳/۸ درصد از غنای گونه ­ای را دربر دارد. شاخص ­های یکنواختی و ناهمگنی، بیش­ ترین میزان را در ترانسکت سوم نشان می ­دهند. میزان تنوع و تراکم پرندگان در ترانسکت سوم به ­دلیل دوری از جاده، وجود امنیت و پوشش گیاهی بیش ­تر هم­ چنین مجاورت با مزارع کشاورزی و زاینده­ رود، نسبت به ترانسکت اول که در مجاورت جاده قرار دارد، افزایش می ­یابد.

کلیدواژه ها

غنا گونه ای, یکنواختی گونه ای, ناهمگنی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.