بررسی اثرات فلز سنگین مس بر برخی شاخص های فیزیولوژیکی ماهی فیتوفاگ پرورشی (Hypophthalmichthys molitrix)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه محیط زیست جانوری، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_AEJO-11-2_026
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 158
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد جواد سپاهی

گروه شیلات، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران

دل آرام نخبه زارع

گروه شیلات، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران

رها فدایی راینی

گروه شیلات، دانشکده مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران

چکیده

در این تحقیق، به­ منظور تعیین سمیت حاد فلز سنگین مس بر برخی شاخص ­های خونی و بیوشیمیایی ماهی فیتوفاگ، ۲۷۰ قطعه ماهی در مجاورت غلظت­های ۰، ۵ و ۱۰ میلی­ گرم در لیتر نیترات مس (Cu(No۳)۲) قرار گرفتند. نمونه ­برداری از ماهیان در زمان­ های ۱۲، ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت انجام شد. همه ماهیان در مجاورت غلظت ۱۰ میلی ­گرم در لیتر پس از ۱۲ ساعت و در مجاورت ۵ میلی ­گرم در لیتر پس از ۲۴ ساعت تلف شدند و میزان ۵۰ LC در ۲۴ ساعت آن ۲/۵ میلی ­گرم در لیتر تعیین گردید. نتایج نشان داد که درصد هماتوکریت (Hct) با افزایش غلظت مس و با گذشت زمان افزایش یافت(۰/۰۵> p). سطوح هموگلوبین (Hb)، تعداد گلبول­های سفید (WBC)، میانگین غلظت هموگلوبین ذره ­ای (MCHC) و میانگین هموگلوبین ذره ­ای (MCH) به ­طور معنی­ داری از ساعت صفر تا ساعت ۲۴ کاهش یافت (۰/۰۵> p). نتایج شمارش افتراقی گلبول­ های سفید نشان داد که با افزایش غلظت مس و با گذشت زمان، تعداد لنفوسیت­ها کاهش و تعداد نوتروفیل­ ها و مونوسیت­ها افزایش یافت (۰/۰۵> p). تغییرات سطوح تری­گلیسرید در زمان ۲۴ ساعت بین تیمار ۵ میلی ­گرم در لیتر و شاهد اختلاف معنی ­داری نشان داد (۰/۰۵> p)، ولی سطوح کلسترول فاقد اختلاف معنی ­دار بود. سطوح گلوکز و آلبومین پلاسمای خون با افزایش غلظت نیترات مس در زمان ۱۲ و ۲۴ ساعت به­ طور معنی ­داری تغییر کرد (۰/۰۵> p). سطوح پروتئین کل در زمان ۲۴ ساعت در تیمار ۵ میلی ­گرم در لیتر نسبت به شاهد کاهش معنی ­داری را نشان داد (۰/۰۵> p). براساس نتایج حاصل، شاخص ­های خونی فاکتورهای حساس در پایش سمیت مس و استرس ناشی از آن به­ ویژه در غلظت­ های مورد مطالعه، می­ باشند.

کلیدواژه ها

مس, شاخص های خونی, شاخص های بیوشیمیایی, فیتوفاگ

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.