ترجمه پذیری اشعار حافظ؛ با نگاهی به برگردان فرانسوی فوشه کور

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه، دوره: 2، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_RLTF-2-1_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 469
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهزاد هاشمی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

شهباز محسنی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد

چکیده

برگردان شعر یکی از مهم ترین مباحث در زمینه پژوهش های ترجمه بوده که همواره توجه و اهتمام صاحب نظران این حوزه را به خود جلب کرده است. درآمیختگی زبان شعر با احساسات شاعر در کنار ابهام و پیچیدگی ساختار شعر و پیوستگی آن با عناصری همچون آرایه های ادبی، صور خیال و موسیقی شعر، ویژگی خاصی به آن بخشیده به طوری که برگردان آن را دو چندان مشکل ساخته است. گو اینکه برخی پژوهندگان ترجمه، برگردان شعر را کاری ناممکن می دانند. در این میان برگرداندن اشعار حافظ با برخورداری از تمامی خصوصیات شعر و درهم تنیدگی صورت و معنی و بخصوص ایهام گویی ­های حافظ، امری است عملا غیرممکن. ازاین رو مترجم شعر حافظ علاوه بر بهره مندی از ویژگی های یک مترجم ادبی باید با زبان شعر او و ویژگی های آن، ازجمله بافت و فضای حاکم بر متن، کاربرد آرایه های ادبی، توجه به عنصر تکرار، موسیقی درونی شعر و کاربرد اسامی خاص آشنا باشد. هدف از این مقاله - که با رویکردی توصیفی – تحلیلی تدوین گردیده - کندوکاوی است در باب ترجمه اشعار حافظ به زبان فرانسه به قلم ادیب و ایران شناس فرانسوی، شارل انری دو فوشه کور(Charles Henri de Fouchécour)؛ و بررسی دشواری ها و کاستی های این برگردان و نهایتا شناخت جنبه های ترجمه پذیر و ترجمه ناپذیر این دیوان با تکیه بر نظر کارشناسان ترجمه در عصر حاضر است. برای نیل به این منظور نخست ویژگی های دو غزل از حافظ را بررسی می کنیم، آنگاه به تحلیل ترجمه دو فوشه کور از آنها – به عنوان مشت نمونه خروار- خواهیم پرداخت. در آخر سعی خواهیم کرد این نکته را روشن کنیم که بی توجهی به برخی از ویژگی های شعری حافظ در این ترجمه، تا چه اندازه به انتقال پیام متن اصلی خلل وارد کرده است.  

کلیدواژه ها

دیوان حافظ, ترجمه شعر, نقد ترجمه فرانسوی فوشه کور, ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری شعر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.