رتبه بندی شبکه های آبراهه ای رقومی ناپیوسته حوزه های آبخیز با توسعه یک مدل شی ء گرا در محیط GIS

شبکه آبراهه ای حوزه آبخیز مجموعه ای از آبراهه ها و رودخانه ها بوده که وظیفه هدایت و زهکشی جریان های آب سطحی را در یک حوزه آبخیز بعهده دارند. این داده های مکانی ، نقش مهمی را در مطالعات فیزیوگرافی ، هیدرولوژی ، فرسایش و رسوب یک حوزه آبخیز به عهده دارند. یکی از پارامترهای فیزیکی حوزه آبخیز نسبت انشعاب بوده که مقدار کشیدگی یا گردی حوزه آبخیز را نشان می دهد. بطور کلی ، نسبت انشعاب حوزه آبخیز که بر اساس شبکه آبراهه ای رتبه بندی شده محاسبه می گردد، یکی از معیارهای ارزیابی الگوی آبنمود سیل حوزه آبخیز می باشد. در این رابطه ، شبکه های آبراهه ای ناپیوسته، یک مانع جدی در برابر رتبه بندی آبراهه ها می باشند. این لایه های مکانی رقومی که در قالب و مقیاس های مختلف آماده می شوندغالبا دارای نقایصی در ساختار توپولوژی خود می باشند(ناپیوستگی و عدم انطباق صحیح با الگوی جهت جریان آب در حوزه آبخیز) این نقایص ، مشکلات دیگری در محاسبه سایر پارامترهای فیزکی حوزه آبخیز نظیر طول آبراهه ها، تراکم آبراهه ها، رتبه بندی آبراهه ها و نظایر آن بوجود می آورد.از سوی دیگر ، توابع درونی ساخته شده در نرم افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیائی قادر به تصحیح این گونه آبراهه ها نیستند . در تحقیق حاضر ، در محیط نرم افزارArcGIS با استفاده از اجزاءArcObjects یک مدل جدید طراحی و ساخته شده است که قادر به حل مشکلات شبکه آبراهه ای حوزه آبخیز می باشد. بطور خلاصه ، بوسیله مدل ساخته شده ، یک شبکه آبراهه ای ساخته می شود که در آن ، هیچ گونه آبراهه اضافی تولید نشده بلکه آبراهه های اصلی ناپیوسته و جهت های جریان نادرست آن ها اصلاح میگردد. این شبکه آبراهه ای سپس بوسیله مدل رتبه بندی شده و می تواند درمحاسبه نسبت انشعاب و سایر محاسبات که در آن ها شبکه آبراهه ای پیوسته و منطبق با الگوی جریان نیاز است مورد استفاده قرار گیرد .

کلیدواژه ها:

اشیاء ArcObjects ، رتبه بندی ، شبکه آبراهه ، مدل ارتفاعی رقومی زمین ، نسبت انشعاب