پژوهشی در مکان یابی دروازه دوم یا ورودی حاکم نشین در مجموعه تاریخی ارگ بم
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: مجله صفه، دوره: 25، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_SOFEH-25-4_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 396
نویسندگان
دانشجوی دکتری باستان شناسی دوره اسلامی دانشگاه مازندران، کارشناس پایگاه میراث جهانی بم و منظر فرهنگی آن
دانشیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران
مربی پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
چکیده
مجموعه ارگ بم مهم ترین اثر معماری شهر بم در استان کرمان است. این ساختار شهری، به رغم انجام پژوهش های گوبه، نوربخش، عدل، و آذرنوش، هنوز آن چنان که شایسته است به دقت بررسی نشده است. ویژگی های شهرسازی مجموعه از جمله موضوعاتی است که در مورد آن سوالات بی پاسخی مطرح است. به رغم اشاره پاره ای از پژوهش ها به تعداد و موقعیت دروازه ها، در خصوص دروازه دوم ناگفته های زیادی هست که مستلزم تحقیقی جامع و منحصر به این موضوع است. با فروریختن پوسته های الحاقی در اثر زلزله سال ۱۳۸۲، آثاری آشکار شد که ساختار اصیل این دروازه را با تردید های جدی مواجه کرد. به همین علت در پژوهش پیش رو با بررسی های میدانی و اسنادی در رهیافتی توصیفی تحلیلی تاریخی به مطالعه این دروازه پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دروازه دوم ساختاری ثانویه دارد و موقعیت نخستین آن در برج بزرگی در فاصله ۵۰ متری شرق است. این دروازه در زمان شکل گیری بارو یعنی اواخر دوره سلوکی یا اوایل دوره اشکانی ایجاد شده و تا اواسط دوره قاجاریه حیات داشته است. تحصن دو مرتبه ای «آقاخان محلاتی» (۱۲۵۱-۱۲۵۷ق)، تخریب گسترده برج و بارو و بسته شدن این دروازه را در پی داشت. به علت استقرار فرمانده قشون و ساخلو در بخش های حاکم نشین، برای دسترسی آسان، ورودی حاکم نشین به این نقطه منتقل شد.کلیدواژه ها
کرمان, بم, ارگ بم, دروازه دوم, حاکم نشیناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.