محمدرضا نامداری - دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه شهید بهشتی
عاطفه کرباسی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

از آنجایی که کارمندان زمان زیادی از عمر کاری خود را در فضاهای اداری سپری می کنند، بررسی رابطه بین مولفه های طراحی محیطی (نظیر دید به بیرون) در فضاهای اداری و رضایتمندی کارمندان می تواند نقش موثری در ارتقای رضایت شغلی و بازدهی کاری آن ها داشته باشد. هدف در این تحقیق بررسی جوانب اثر دید به بیرون از طریق پنجره های ساختمان بر میزان رضایتمندی کارمندان از فضاهای اداری است. فرض پژوهشگران این است که افرادی که مناسب ترین دسترسی به پنجره ها و بالاترین میزان دید به بیرون را دارند، بالاترین سطح رضایتمندی را از دلبازی محیط کاریشان ابراز می کنند. اما دیده شده که محل قرارگیری کارمندان نیز، بسته به اینکه در چه نقطه ای از ساختمان باشند، بر میزان رضایتمندی ایشان از دلبازی و مطلوبیت محل کارشان اثرگذار است. در این تحقیق با ارزیابی شاخص های دید به درون و دید به بیرون ذکرشده در میان کارمندان مستقر در دو طبقه از ساختمان اداری شهرداری منطقه ۱ تهران، سعی شده است نقش هر کدام از آن ها مشخص گردد. روش انجام تحقیق در این مطالعه کمی و ابزار گردآوری و تحلیل اطلاعات پرسش نامه به همراه نرم افزار های SPSS و نرم افزار تخصصی نحو فضا یعنی نرم افزار Depthmap خواهد بود. یافته های تحقیق نشان دادند در مواردی که، علی رغم دید به بیرون مناسب، موقعیت کارمندان از نظر شاخص های دید به درون فضا در وضعیت بدی است، رضایت افراد به میزان معناداری کاهش یافته و اثر مجاورت با پنجره یا موقعیت مناسب در ارتباط با دید به بیرون در خصوص ایجاد مطلوبیت و حس دلبازی فضا کاهش یافته است. همچنین در این تحقیق پیشنهاداتی برای در نظر گرفتن نقش دید به درون فضا، حین طراحی و معماری بازشوها و ایجاد دید به بیرون ساختمان های اداری، بیان خواهد شد.

دید به بیرون, دید به درون فضا, پنجره, رضایتمندی از فضا