بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات زمانی و مکانی تغذیه آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 22، شماره: 64
  • کد COI اختصاصی: JR_GEOP-22-64_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 384
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجید رضایی بنفشه

دانشگاه تبریز

طاهره جلالی عنصرودی

دانشگاه تبریز

چکیده

 ایران در منطقه نیمه خشک قرار دارد و متوسط بارندگی سالانه آن حدود یک سوم بارندگی جهان است. در دهه­های اخیر علاوه بر رشد جمعیت، افزایش دمای کره زمین سبب تغییرات وسیعی در سطح زمین گردیده و باعث بروز تغییراتی در زمان و مکان بارش شده است. با توجه به رابطه نزدیک بین چرخه هیدرولوژی و سیستم اقلیمی هر گونه تغییر در اجزاء اقلیم از جمله بارش، می تواند تاثیر مهمی بر موجودیت آب زیرزمینی داشته باشد. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تغییرات زمانی و مکانی تغذیه آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج، با استفاده از نتایج خروجی مدل HADCM۳ می باشد. در این راستا از داده های کوچک مقیاس شده سناریوی A۲ استفاده و سپس توسط مدل هیدرولوژیکی HELP۳، تغذیه برای دوره زمانی ۲۰۳۰-۲۰۱۳ پیش بینی شد. نتایج نشان داد که میزان تغذیه آب زیرزمینی در این حوضه از ۱۲ تا ۶۷ میلی متر در سال تحت سناریوی A۲ در نوسان می باشد. در آینده ناحیه غربی منطقه مورد مطالعه تغذیه کمتری نسبت به سایر قسمت­های حوضه خواهد داشت دلیل این امر تاثیر توامان عوامل زمین شناسی و اقلیمی خواهد بود چرا که در کنار افزایش دما، افزایش توان تبخیر و کاهش بارش عامل ریز دانه بودن رسوبات در کاهش تغذیه این منطقه نقش موثری خواهد داشت. همچنین بررسی همبستگی متقاطع بین بارش و تغذیه آب زیرزمینی نشان داد که از نظر مکانی نیمه جنوبی حوضه آبریز نسبت به نیمه شمالی در بازه زمانی کوتاهتر نسبت به تغییرات تغذیه ناشی از بارش واکنش نشان خواهد داد.

کلیدواژه ها

تغییر اقلیم, تغذیه آب زیرزمینی, HELP۳, حوضه آبریز تسوج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.