زهراسادات غمامی - دانشجوی دکتری فقه و حقوق دانشگاه خوارزمی

خشونت اقتصادی یکی از جرائم تعریف شده در نظام حقوقی غرب است که در معنای وسیعتر به عنوان اهرماقتصادی برای اعمال فشار بر فرد از سوی افراد یا گروهها استفاده می شود. خشونت اقتصادی علیه زنان از انواع خشونتاست و در کنار تهدید به زور جسمی، خشونت جنسی و خشونت روانی شامل مواردی نظیر دسترسی محدود به منابع،اشتغال، آموزش، محدودیت در تصمیمگیری مالی، تبعیض در ارث، حقوق مالکیت، تبعیض در اجرت زنان و رها کردنامرار معاش خانواده است. (Renzetti, ۲۰۰۸, Volume ۱. p.۲۷) در این پژوهش تلاش میشود مفهوم خشونت اقتصادیمد نظر غرب، در نظام حقوقی اسلام مورد بررسی قرار گیرد. نتایج پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، نشان میدهد خشونت اقتصادی تحت تاثیر دیدگاه های مختلف مفهوم و مصادیق مختلفی دارد. در نظام حقوقیاسلام، مجموعه ای از احکام برای منع و پیشگیری از خشونت اقتصادی از زن نظیر نفقه، اجرتالمثل، حق مالکیت براموال برای زن، استقلال اقتصادی زن، حق ارث لحاظ شده است. اما برخی از موارد خشونت اقتصادی مد نظر غرب، نظیرمحدودیت در حق دسترسی به کسب و کار، نابرابری در ارث و ... ، به صورت مطلق، مد نظر اسلام نیست؛ بلکه مصالح وحفظ کیان خانواده، همچنین روحیات زن و مرد در پذیرش این حقوق در دین اسلام لحاظ شده است.

خشونت اقتصادی، زوجه، خانواده، نظام حقوقی اسلام