تنوع ژنتیکی سنجاب زمینی زرد Spermophilus fulvus (Lichtenstein, ۱۸۲۳) در ایران
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه محیط زیست جانوری، دوره: 12، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_AEJO-12-4_020
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 313
نویسندگان
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
گروه علوم و زیست فناوری جانوری، دانشکده علوم و فناوری زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
گروه علوم محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی تنوع، تغییرات و ساختار ژنتیکی جمعیت های سنجاب زمینی زرد (Spermophilus fulvus) در ایران است. بدین منظور ۷۹ نمونه بافت این گونه از هفت استان (خراسان رضوی، خراسان شمالی، زنجان، قزوین، البرز، همدان و کردستان) جمع آوری شد. پس از استخراج DNA و واکنش زنجیره ای پلیمراز، تنوع ژنتیکی با استفاده از توالی کامل ژن سیتوکروم b (۱۱۴۰ جفت باز) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج درخت بایزین و حداکثر درست نمایی بر پایه این ژن برای ۷۹ فرد نشان داد که سنجاب زمینی زرد (S. fulvus) با توزیع جغرافیایی وسیع از شرق تا غرب ایران شامل سه تبار فیلوژنتیکی است. تبار اول مربوط به شرقی ترین جمعیت های این گونه در نوار مرزی ایران و افغانستان بوده و تبار دوم و سوم شامل سایر جمعیت های این گونه از استان های شمال شرقی تا غرب ایران شامل خراسان رضوی، خراسان شمالی، زنجان و کردستان و نیز قزوین، البرز و همدان است. بررسی ها وقوع گسترش ناگهانی در جمعیت های این گونه را تصدیق نمود. ۲۶ هاپلوتایپ منحصر به فرد و ۳۵ جایگاه متغیر از نتایج بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت های ایرانی سنجاب زمینی زرد بوده و این گونه در ایران تنوع هاپلوتایپی و ژنتیکی بالایی را براساس ژن میتوکندریایی مذکور نشان داده است. تجزیه واریانس مولکولی و شاخص FST ساختار ژنتیکی متفاوت و معنی داری را در بین جمعیت ها مشخص ساخته است. درنهایت درنظر گرفتن یک واحد تکاملی معنی دار برای هر تبار مجزای این گونه برای اهداف مدیریت حفاظت سنجاب زمینی زرد در ایران و نیز برای تداوم بقای آن پیشنهاد می گردد.کلیدواژه ها
سنجاب زمینی زرد, Spermophilus fulvus, تنوع ژنتیکی, جمعیت ها, نشانگر میتوکندریاییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.