مدل سازی پردازه بوم شناختی گونه آسیب پذیر وزغ تالشی Bufo eichwaldi در جنگل های هیرکانی شمال ایران

تغییرات دامنه پراکنش جمعیت های دوزیستان از جمله وزغ ها عمدتا در ارتباط با تغییرات محیطی بوده و بقای بسیاری از آن ها توسط عوامل بوم شناختی و انسانی در معرض خطر قرار می گیرند. وزغ تالشی Bufo eichwaldi یکی از گونه های آسیب پذیر با دامنه پراکنش محدود می باشد که در شمال ایران و جنوب شرق جمهوری آذربایجان پراکنش یافته است. اخیرا سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی (IUCN) این گونه را جزو گونه های آسیب پذیر معرفی کرده که نشان دهنده تهدید جمعیت ها و زیستگاه های این گونه در جنگل های هیرکانی حاشیه جنوبی خزر توسط عوامل طبیعی و انسانی است. به همین منظور، در این مطالعه تغییرات و مطلوبیت زیستگاه وزغ تالشی با استفاده از ۵۲ نقطه حضور و ۲۰ متغیر زیستی اقلیمی با روش حداکثر آنتروپی توسط نرم افزار MaxEnt مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج مدل سازی زمان حال وزغ تالشی نشان می دهد که پراکنش و زیستگاه مطلوب وزغ تالشی در جنگل های هیرکانی جنوب خزر عمدتا توسط چهار عامل میانگین دمای سردترین فصل، فصلی بودن دما، حداقل دمای سردترین ماه و میزان بارش سردترین فصل تحت تاثیر قرار می گیرد. هم چنین نقشه ها و مدل های حاصل از این مطالعه در مقایسه با نقشه های پراکنش این گونه در گذشته، بیانگر قطعه قطعه شدن زیستگاه وزغ تالشی در جنگل های هیرکانی، پراکنش لکه ای جمعیت های آن و در نتیجه کاهش احتمالی جمعیت های آن می باشد که نشان می دهد پراکنش وزغ تالشی درجنگل های هیرکانی جنوب خزر، نسبت به دهه های اخیر به دلیل عواملی مانند تغییرات اقلیمی و دخالت های انسانی دچار انقباض گشته است، که این امر لزوم حفاظت از این گونه ارزشمند را بیش تر از گذشته مورد تاکید قرار می دهد.

کلیدواژه ها:

مطلوبیت زیستگاه ، Bufo eichwaldi ، دوزیستان ، MAXENT ، تغییرات اقلیمی