نعمت هدایت ایوریق - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
رضا خلخالی ایوریق - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
رضا سید شریفی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

هدف از تحقیق حاضر، شناسایی SNPهای موجود در ژن های مرتبط با متابولیسم چربی و گلوکز در ژنوم شترهای تک کوهانه و دوکوهانه اهلی و وحشی بود. بدین منظور، ابتدا ژن های مهم مرتبط با متابولیسم چربی (۱۵ ژن) و گلوکز (۱۷ ژن) در پستانداران با استفاده از آنالیز DDD و هم چنین مرور مقالات معتبر شناسایی شد. به منظور اعتبار سنجی برای ژن های انتخاب شده، آنالیز هستی شناسی ژن روی آن ها اجرا شده و عبارات معنی­ دار مربوط به چربی و گلوکز مشاهده شد. در مرحله بعد، SNPهای مشترک بین سه نفر شتر تک کوهانه (۹۹۳۴۷۴)، چهار نفر شتر دوکوهانه اهلی (۱۲۴۶۷۴۱) و دو نفر شتر دوکوهانه وحشی (۲۵۸۶۶۵۴) استخراج شده و SNPهای موجود در ژن های مورد مطالعه در کل ژنوم سه گونه شتر، شناسایی و دسته بندی شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که بیش ترین SNPهای شناسایی شده، در نواحی اینترونی، بالادست و پایین ­دست ژن ها بوده و از انواع تغییر نوکلئوتید های تنظیمی به شمار می روند. برخی از ژن ها دارای الگوهای متفاوتی از نظر SNPها در بین سه گونه بودند. به طوری که برخی ژن ها در برخی از گونه ها دارای تعدادی SNP و در سایر گونه ها، بدون تغییر نوکلئوتید بودند. ژن های شناسایی شده به خصوص آن دسته از ژن هایی که الگوهای متفاوت تغییر نوکلئوتیدی در شترها نشان دادند را احتمالا می توان گزینه هایی برای مطالعه روند تکامل در این حیوانات قلمداد کرد.

متابولیسم چربی, متابولیسم گلوکز, روند تکامل, هستی شناسی ژن, شتر