مطالعه تطبیقی اصول و قواعد بین المللی حاکم بر تقسیم آب در رودخانه های فرامرزی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه علوم محیطی، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SCJS-14-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 234
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فریبا آوریده

دانشجوی دکتری مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

جلال عطاری

استادیار گروه منابع آب، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

محسن عبداللهی

دانشیار گروه حقوق محیط زیست، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

با کاهش روز افزون منابع آب  در دسترس، تعداد و شدت مناقشات آبی بین کشورهای واقع در حوضه های آبریز مشترک بیشتر شده است. اصلی ترین چالش این مناقشات به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، نحوه تقسیم آب است. قواعد و مقررات بین المللی درباره آب های فرامرزی عبارتند از ۱) قواعد هلسینکی، ۲) کنوانسیون آب اروپا، ۳) کنوانسیون آبراهه سازمان ملل متحد و ۴) قواعد منابع آب برلین. مرور اجمالی تحقیقات پیشین نشان می دهد که مجموعه این اسناد از نظر مفاد مربوط به استفاده از آب به صورت جامع تحلیل و مقایسه نشده اند. در این مقاله ضمن ارائه تاریخچه، مفاد و تفسیرهای موجود، به بررسی تحلیلی و بیان نقاط قوت و ضعف اسناد مذکور پرداخته شده است بررسی تطبیقی این اسناد حاکی از آن است که در تمامی آنها دو اصل مهم "مشارکت منصفانه و معقول" و "التزام به عدم ایراد آسیب قابل توجه" لحاظ شده است. نتایج نشان داد که کنوانسیون ۱۹۹۷سازمان ملل متحد نسبت به سایر اسناد مذکور، گزینه مناسب تر و منصفانه تری برای اجرا در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله ایران است.

کلیدواژه ها

رودخانه های فرامرزی, قوانین بین المللی آب, تقسیم آب, استفاده منصفانه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.