تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر مورفولوژی رودخانه کارون (مطالعه موردی: محدوده سد گتوند تا تنگ عقیلی شوشتر)

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه علوم محیطی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SCJS-12-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 318
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سحر رضائیان

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

سید علی جوزی

دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدتهران شمال

مریم ایزدنیا

دانش آموخته کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان

جعفر مرشدی

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

نسرین مرادی مجد

دانش آموخته کارشناس ارشد علوم محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان

چکیده

تغییرات مورفولوژیکی رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان با توجه به عوامل زمین­ساختی، تکتونیکی، هیدرولوژیکی و انسانی در طول زمان رخ داده است.  هدف از این مقاله بررسی تغییرات کاربری اراضی و تاثیر این تغییرات برروی مورفولوژی رودخانه کارون است. بدین منظور مسیر رودخانه و کاربری­های موجود در منطقه  با استفاده از چهار سری تصویر ماهواره­ایی لندست TM و ETM سال­های ۱۹۸۹و۲۰۰۲و۲۰۰۵و۲۰۱۰ و با کمک تکنیک­های سنجش از دور پردازش و در محیط GIS رقومی گردید. در مرحله اول تصاویر یاد شده با استفاده از الگوریتم­های مناسب از لحاظ هندسی و رادیومتریک تصحیح شدند. نمونه­های تعلیمی در پنج کلاس کاربری و پوشش به وسیله نرم افزار ENVI ایجاد و سپس هر تصویر به­صورت جداگانه با استفاده از الگوریتم حداکثر مشابهت طبقه­بندی شد. در این بررسی با استفاده از روش تغییرات کاربری اراضی میزان تغییرات پنج کلاس درنظر گرفته شده در هر دوره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می­دهد که در طول دوره ۲۱ساله مناطق مسکونی و کشاورزی بازه مورد مطالعه افزایش داشته و از طرف دیگر اراضی بدون پوشش رو به کاهش رفته است. با بررسی مورفولوژی روخانه کارون استنباط می­شود که در بازه زمانی مورد مطالعه تغییرمورفولوژی در تمام طول مسیر با کاربری­های مختلف صورت گرفته و این تغییرا ت مختص به کاربری خاصی نمی­باشند. پس می­توان نتیجه گرفت که در ایجاد تغییرات مورفولوژیکی نقش ناشی از عوامل طبیعی نسبت به عوامل دیگر بیش تر و شدیدتر بوده است. هم چنین بررسی عوارض ژئومورفیک رودخانه از سال ۱۹۸۹ تا سال ۲۰۱۰ نشان می­دهد که این تغییرات تابع الگوی منظمی نمی­باشد که  این مساله مرتبط با ویژگی­های هیدرولوژیک رودخانه کارون است.

کلیدواژه ها

تغییرات مورفولوژیکی, رودخانه, سنجش از دور, تغییرات کاربری اراضی, رودخانه کارون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.