بازتاب مسائل اجتماعی در سفرنامههای دوره قاجار
عنوان مقاله: بازتاب مسائل اجتماعی در سفرنامههای دوره قاجار
شناسه ملی مقاله: JR_DEHKH-13-481_015
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_DEHKH-13-481_015
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
صدیقه پورخوش سعادت - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.
علی محمد موذنی - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
ثوراله نوروزی دادخانی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، اردبیل، ایران.
خلاصه مقاله:
صدیقه پورخوش سعادت - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.
علی محمد موذنی - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
ثوراله نوروزی دادخانی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، اردبیل، ایران.
برای شناخت جنبههای گوناگون تاریخ و فرهنگ مردم یک منطقه، سفرنامهها ابزاری راه گشاست که اطلاعات درخوری ارائه میدهند. در این پژوهش چهار سفرنامه «میرزا فتاحخان، حاجسیاح، حاجیپیرزاده و اعتمادالسلطنه» از دوران قاجار انتخاب شدهاند. این پژوهش با هدف بررسی مسائل اجتماعی و زیرساختهای اساسی آن در ساختار یک جامعه با روش توصیفی – تحلیلی در پی یافتن این پرسش است که چه مسائل اجتماعی در سفرنامه های منتخب دوره قاجار بازتاب یافتهاست. نتایج نشان داد که سفرنامهنویسان دو رویکرد نسبت به مسائل اجتماعی دارند: نخست مطرح کردن مسائل و زیرساختها و دیگری برشمردن معضلات اجتماعی. در هر دو بخش بیشترین توجه را به مسائل اجتماعی، حاجسیاح و حاجیپیرزاده داشتهاند. پیرزاده بیشتر بر آنچه در سایر کشورها و بهخصوص اروپا بوده تاکید داشته اما حاجسیاح بیشتر در مورد مسائل اجتماعی و معضلات داخل ایران سخن گفتهاست. او با زبانی انتقادی، از وضعیت نابسامان زیرساختهای اجتماعی در ایران گلایه دارد. مقایسه مشاهدات سیاحان در مورد مسائل اجتماعی، نشان میدهد که در دوران قاجار زیرساختهای اجتماعی در حد بسیار نامطلوبی بوده که قابل مقایسه با پیشرفتهای کشورهای اروپایی در همان دوران نیست. همین امر، منجر به پدید آمدن عدم نارضایتی از حکومت، عدم رفاه اجتماعی، تبعیضهای طبقاتی، افزایش مهاجرت و... در ایران گردیده بود.
کلمات کلیدی: سفرنامه, مسائل اجتماعی, قاجار, سفرنامه میرزا فتاح خان, سفرنامه حاج سیاح, سفرنامه اعتمادالسلطنه و سفرنامه حاجی پیرزاده
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1301433/