موسیقی کناری و بیرونی در رباعیات مجد همگر شیرازی
محل انتشار: دو فصلنامه ادب فارسی، دوره: 11، شماره: 1
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 263
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ADFA-11-1_007
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1400
چکیده مقاله:
مجد همگر از شاعران قرن هفتم هجری است که هم عصر سعدی بوده و در دربار شاهان سلغری مقام والایی داشته است. مجموعه ای از رباعیات این شاعر (بالغ بر ۶۱۰ رباعی) را نوه او در میان نسخه خطی دیوان چهار شاعر دیگر در چهار بخش کتابت کرده است. این نسخه نفیس که در کتابخانه بریتانیا موجود است، ویژگی های منحصربه فردی دارد که مورد توجه پژوهندگان قرار گرفته است. در این پژوهش با هدف شناخت ویژگی های مهم این رباعیات از جهت موضوع و موسیقی ابیات، این نسخه بررسی شده و نتیجه این است که رباعیات مجد همگر در موضوعات مختلف، از جمله مضامین عاشقانه، اندرز، گله از دنیا و سرنوشت، هجو و توصیف معشوق سروده شده و از جهت موسیقایی، شاعر به موسیقی درونی و کناری اهمیت فراوانی داده است. حدود نیمی از رباعیات وی ردیف دارد و بخش بسیاری از این رباعیات در چهار مصراع قافیه، یا ردیف و قافیه دارند و در موارد بسیاری نیز انتهای مصراع سوم با قوافی سایر مصراع ها هم آوا، هم حروف، هم خانواده یا به نحوی مرتبط است که نشانه توجه شاعر به موسیقی کناری است. درباره نگاه شاعر به موسیقی بیرونی نیز باید گفت شاعر به شجره اخرب توجه بیشتری داشته و اوزان به کاررفته در رباعیات وی با زحافات مختلف همراه است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ناصر حامدی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان
داود محمدی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان
عبدالله حسن زاده میرعلی
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :