ارزیابی آسیب پذیری سیمای سرزمین ناشی از شبکه جاده ای در استان لرستان
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 9، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_GERAZ-9-4_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 232
نویسندگان
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
چکیده
جادهها نقش مهمی در آسیبپذیری بومسازگانهای طبیعی و پایداری آنها دارند. هدف از پژوهش حاضر ارائه روش نظاممند برای ارزیابی آسیب پذیری بومشناختی بهمنظور استفاده در فرایند مکانیابی و ارزیابی آثار محیطزیستی جادهها است. در نوشتار پیش رو فرایند ارزیابی آسیبپذیری شامل پنج مرحله تعیین شاخصهای ابعاد آسیبپذیری، محاسبه و نقشهسازی شاخصها، استانداردسازی شاخصها، تعیین آسیبپذیری و تحلیل آسیبپذیری بومشناختی است. استان لرستان بهدلیل دارابودن شرایط خاص بومشناختی و وجود شبکه جادهای مهم در انتقال کالا و مسافر بهمنزله منطقه مورد بررسی انتخاب شد. برای کمیسازی سه بعد آسیب پذیری بومشناختی شامل حساسیت، درمعرض تنشبودن و ظرفیت سازگاری از شاخص های خردشدگی سیمای سرزمین ناشی از جاده، بعد فراکتال، همسایگی سکونتگاهی، صدای جاده، فرسایش، شاخص موقعیت جغرافیایی، شاخص اتصالات سیمای سرزمین و درجه غالبیت استفاده شده است. نتایج حاصل نشان داد که بیشترین میزان استرس ناشی از جاده بر زیستگاههای درختزار در محدودهای به مساحت ۱۵۷۲۷۰ هکتار، وارد میشود؛ همچنین مناطق با حساسیت بالا در حدود ۷۹۵۱۳۲ هکتار (۱/۲۸%) از سطح استان را به خود اختصاص میدهند؛ افزون براین، نتایج مدل آسیبپذیری نشان داد که از کل منطقه مورد بررسی مناطق با آسیب پذیری خیلی پایین، پایین، متوسط، بالا و خیلیبالا بهترتیب ۵/۲%، ۵۲%، ۱/۴۲%، ۱/۳% و ۳/۰% از سطح استان را به خود اختصاص میدهند. براساس این، حدود نیمی از منطقه مورد مطالعه در پژوهش حاضر از شدت آسیب پذیری متوسط به بالا برخوردار است که این امر اهمیت پژوهش درزمینه ارزیابی آسیب پذیری بومشناختی در بررسیهای محیطزیستی طرحها و پروژه های توسعهای را ضروری میسازد.کلیدواژه ها
آسیب پذیری بوم شناختی, جاده, سیمای سرزمین, پایداری, لرستاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.