تحلیل همدیدی موقعیت استقرار پرفشار سیبری و مسیرهای ورودی آن به کشور ایران در فصل سرد
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی، دوره: 46، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JPHGR-46-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 351
نویسندگان
دانشیار گروه جغرافیا و اقلیمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
دانشجوی کارشناس ارشد اقلیمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
پرفشار سیبری از تودههای هوای بزرگمقیاس جهان است که روی پهنه وسیعی از سیاره زمین اثر میگذارد و بهدلیل نقش دوگانه آن در سواحل شمالی ایران و سایر قسمتهای کشور اهمیت زیادی دارد. در پژوهش حاضر مسیر ورود پرفشار سیبری به ایران در فصل سرد با روش سینوپتیکی مطالعه شد. در این مطالعه، نقشههای فشار سطح متوسط دریا (slp)، طی دوره آماری ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ برای شش ماه سرد سال با قدرت تفکیک مکانی ۵/۲ درجه از پایگاه داده (NCEP/NCAR) دریافت شد. بهمنظور سنجش اعتبار دادهها، سال ۲۰۰۰ بهمنزله سال نمونه ارزیابی و تایید شد. سپس دادهها وارد نرمافزار GIS شد و در سه بخش شناسایی هسته، محور گسترش و مسیر ورود، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد، هسته مرکزی سلول پرفشار سیبری در اوایل پاییز روی تبت شکل گرفته و با نزدیکشدن به فصل زمستان، به محدوده بین دریاچه بایکال و بالخاش منتقل میشود. زبانه پرفشار سیبری در ابتدای پاییز از سمت شرق وارد ایران می شود و تا دامنههای شرقی البرز گسترش مییابد، ولی با شروع فصل زمستان و انتقال هستههای مرکزی به عرضهای بالاتر، پشته فشاری این سامانه از شمال شرق وارد ایران می شود و گاهی تا دریای عمان گسترش مییابد؛ روند کلی گسترش پرفشار سیبری نیز شرقی- غربی است و در زمستان گسترش هستهها به عرضهای بالاتر بیشتر است، بهگونهای که تا ۴۰ درجه طول جغرافیایی را دربرمیگیرد؛ در حالی که در فصل پاییز هستهها روی فلات تبت قراردارند و بهدلیل توپوگرافی خاص منطقه، توده پرفشار محدود می شود و قلمرو عملکرد آن کاهش مییابد.کلیدواژه ها
الگوی سینوپتیکی, ایران, پرفشار سیبری, محور گسترش, مسیر ورود, هسته مرکزیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.