عفت جهانبانی - دانشجوی دکتری مدیریت خدمات بهداشتی ودرمانی،دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
امیراشکان نصیری پور - دانشیار گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
سید جمال الدین طبیبی - استاد گروه مدیریت خدمات بهداشتی ودرمانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
پوران رئیسی - دانشیار گروه پژوهش،دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی،دانشگاه علوم پزشکی ایران،تهران،ایران

مقدمه: چابکی به عنوان توان پاسخگویی سریع به تغییرات غیر قابل پیش بینی در زنجیره های تامین امدادی که با بیشترین عدم قطعیت در صحنه بلایا مواجه بوده اهمیت فوق العاده ای می یابد. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر چابکی در زنجیره های تامین امدادی سلامت در بلایا بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع تحلیل عاملی بود. خبرگان شرکت کننده شامل ۱۳۸ نفر از متخصصین مدیریت خدمات بهداشتی، درمانی و بلایا، مدیران وکارشناسان هلال احمر و مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی سراسر کشور بودند. جمع آوری داده ها توسط پرسشنامه پژوهشگر ساخته که روایی آن براساس قضاوت خبرگان و پایایی آن از طریق آزمون مجدد با مقدار ۹۹/۰ و ضریب سازگاری درونی آلفای کرونباخ با مقدار ۹۸/۰ تایید گردیده انجام شد. تحلیل داده ها با نرم افزارSPSS۱۶  انجام گردید. تعیین کفایت حجم نمونه با استفاده از۶/۰ ≤KMO صورت گرفت. یافته ها: در این پژوهش ۴۹ عامل با ارزش ویژه بیش از ۲ و بارهای عاملی بیش از۶/۰به عنوان عوامل موثر بر چابکی در زنجیره های تامین امدادی سلامت در بلایا شناسایی شدند. بیشترین همبستگی به ترتیب مربوط به متغیر تعیین سریع مقدار و نوع نیاز خانواده های آسیب دیده با بار عاملی۹۳۹/۰، استفاده از راهنمای کالای امدادی متناسب با حادثه و منطقه با مقدار ۹۳۸/۰و ۹۲۸/۰، وجود کارشناسان آموزش دیده با ۹۱۹/۰ و ارتباط با چندین مرکز توزیع با ۹۱۸/۰بود. نتیجه گیری: همبستگی بالای متغیرهای تعیین سریع نیاز خانواده های آسیب دیده، استفاده از راهنمای کالای امدادی، وجود کارشناسان آموزش دیده و ارتباط با چندین مرکز توزیع با عامل چابکی ،ضرورت توجه مسئولین سازمان های امدادی به تشکیل و آموزش تیم های ارزیاب، تقویت جایگاه مدیریت دانش در زنجیره های تامین امدادی، توانمند سازی کارکنان و بکارگیری اصول مدیریت زنجیره تامین، درجهت ارتقای سطح پاسخگویی به هنگام وقوع بلایا را نشان می دهد.

چابکی, زنجیره تامین امدادی, بلایا, بخش سلامت