اثربخشی راهکارهای مدیریتی کاهش مصرف آب کشاورزی (مطالعه موردی: محدوده مطالعاتی مرودشت – خرامه)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه حفاظت منابع آب و خاک، دوره: 8، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_WSRCJ-8-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 249
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امید رجا

گروه آبیاری و آبادانی،پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

مسعود پارسی نژاد

عضو هیات علمی گروه آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران

تیمور سهرابی

استاد دانشگاه تهران

چکیده

بهرهبرداری بیرویه از منابع آب کشور به ویژه در بخش کشاورزی، ایران را با تهدید جدی روبرو کرده است. هدف اصلی در این مطالعه بررسی اثر بخشی راهکارهای مدیریتی ممکن در سطح مزرعه، بدون نیاز به تغییر سیستم آبیاری و صرف هزینه مضاعف برای کاهش مصرف آب کشاورزی شامل ارتقاء راندمان آب آبیاری، تغییر تاریخ کاشت و اعمال سطوح مختلف کمآبیاری با توجه به نوع کشت، سطح زیر کشت، شرایط واقعی مدیریت آبیاری (مقدار، تعداد آبیاری و ...) در نواحی مختلف محدوده مطالعاتی مورد بررسی قرار گرفته است. تابع هدف مطالعه صرفهجویی در مصرف آب با پیشگیری از برداشت مازاد از منابع آب زیرزمینی قرار داده شده است. تکمیل و صحت سنجی اطلاعات تهیه شده (از سازمانهای اجرایی استان فارس) با جمعآوری اطلاعات مستقیم از ۱۵۸ مزرعه با پراکنش مناسب که معرف کل منطقه باشد انجام شده است. نتایج نشان داد، بهبود راندمان آبیاری برای کشتهای غالب در دو منطقه درودزن و کربال، بهترتیب منجر به صرفهجویی در مصرف آب تخصیصی به میزان (% ۱۱/۲) ۱۳۱/۵ و (% ۱۰/۸۳) ۳۳/۸ میلیون متر مکعب خواهد شد. نتایج حاصل از سناریوی تغییر تاریخ کاشت با استفاده از مدل شبیهسازی AquaCrop نشان داد با این الگوی مدیریتی میتوان به میزان(% ۲/۷) ۳۱/۶ و (% ۲/۹۴) ۹/۱۷ میلیون متر مکعب در مصرف آب صرفهجویی کرد. در عین حال بررسی سطوح مختلف کمآبیاری نشان داد میتوان به میزان به ترتیب (% ۷/۳) ۸۵/۸ و (% ۸/۴) ۲۶/۲ میلیون متر مکعب در دو منطقه درودزن و کربال در مصرف آب صرفه جویی کرد.

کلیدواژه ها

مدیریت مصرف, راندمان, نیاز آبی, استان فارس, صرفه جویی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.