بررسی اثر کود بیولوژیک تیوباسیلوس و کود شیمیایی بر ویژگی های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی Satureja hortensis L.

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی، دوره: 8، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ECOPH-8-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 400
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی قادری

دپارتمان مهندسی تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فنی و حرفه ای استان خراسان رضوی، ایران

علی نوعی

دانشگاه آزاد شیروان

خدیجه احمدی

دانشگاه شاهد

حسین صبوری فرد

دانشکده کشاورزی دانشگاه فنی و حرفه ای

چکیده

مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) یکی از گیاهان ارزشمند دارویی متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثر کود بیولوژیک تیوباسیلوس و کود شیمیایی بر ویژگی های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Satureja hortensis L.بود. مطالعه حاضر به­صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کاملا تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهر گلمکان در سال ۹۸-۱۳۹۷ انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کود بیولوژیک تیوباسیلوس (۰ (شاهد)، ۵ و ۱۲ کیلوگرم در هر هکتار) و کود شیمیایی (۰ (شاهد)، ۳۵ و ۷۰ کیلوگرم در هر هکتار) بودند. اسانس گیاه از برگ­های مرزه در مرحله گلدهی توسط دستگاه کلونجر استخراج و سپس ترکیب های تشکیل دهنده اسانس توسط GC-MS مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که همه­ صفات مورفولوژیکی گیاه و هم­چنین کیفیت و کمیت مواد موثره اسانس تحت تاثیر تیمارهای کودی قرار گرفتند. به­طوری که کاربرد تلفیقی کود بیولوژیک تیوباسیلوس و کود شیمیایی منجر به افزایش صفات مورد بررسی نسبت به شاهدگردید. بیشترین ارتفاع بوته (۸/۴۸ سانتی­متر)، وزن خشک برگ (۷/۹ گرم) و دانسیته اسانس (۶۷/۳ درصد) در استفاده توام کود تیوباسیلوس و کود شیمیایی بدست آمد. دو ترکیب اصلی اسانس مرزه شامل: کارواکرول (۱۰/۶۲ درصد) و گاما-ترپینن (۰۴/۱۹ درصد) بیشترین، افزایش را در ترکیب تیماری ۱۲ کیلوگرم در هکتار کود تیوباسیلوس و ۷۰ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی (NPK) نشان دادند. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد که استفاده از ترکیب تیماری کود تیوباسیلوس و کود شیمیایی می تواند ویژگی­های مورفولوژیکی، کمیت و کیفیت اسانس مرزه را نیز افزایش دهد.

کلیدواژه ها

اسانس, تیوباسیلوس, صفات مورفولوژیکی, کود بیولوژیک, مرزه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.