نهاد تظلمات در ایران عصر صفوی؛ از دیوان عدل تا دیوان عدالت بنیان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه تاریخ ایران، دوره: 14، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IRHJ-14-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 182
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین قاسمی

دانشگاه شهیدبهشتی

عطاءالله حسنی

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

رسیدگی به تظلم­ خواهی­ها در راستای برقراری عدالت در جامعه یکی از مهم­ترین وظایف حکومت­ها در بسیاری از نقاط جهان و از جمله ایران بود. ازآنجایی که حکومت، تصدی رسیدگی به تظلم­خواهی­ها را برعهده داشت و مهم­ترین مشخصه ایران عصر صفوی قدرتمند شدن حکومت با استفاده از همه ابزارهای ممکن بود، این تحقیق قصد دارد با رویکردی توصیفی - تحلیلی مبتنی بر روش تاریخی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای و اسنادی، به این پرسش، پاسخ دهد که روند رسیدگی به تظلم­خواهی­ها در ایران عصر صفوی چگونه بود و در طول حیات این حکومت چه تحولاتی را ازسر گذراند؟ پاسخ به این پرسش، ارتباط مستقیمی با استقرار و تثبیت تدریجی این حکومت دارد. به نظر می­رسد رسیدگی به تظلم­خواهی­ها در عصر صفوی در ابتدا به جهت بی­ثباتی کلی ساختار حکومت به نحوی اندک، پراکنده و کمتر ساختمند بود. در دوره شاه­عباس یکم این نهاد راه تثبیت را درپیش گرفت و در دوره جانشینان او به نوعی تثبیت گردید و در قالب «دیوان عدالت­ بنیان» متبلور شد.

کلیدواژه ها

صفویه, نهاد تظلمات, تظلم خواهی, دیوان عدل, دیوان عدالت بنیان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.