ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گندم نان بر اساس صفات فیزیولوژیک در شرایط بدون تنش و تنش خشکی آخر فصل
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 2، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-2-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 354
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی
دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات و گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به خشکی دانشگاه رازی
استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه
چکیده
به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی و اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گندم نان، مطالعهای با ۸۰ ژنوتیپ گندم نان در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار در شرایط تنش خشکی آخر فصل و نرمال (بدون تنش) انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اختلاف بسیار معنیداری بین ژنوتیپهای مورد آزمایش از لحاظ تمامی صفات مورد بررسی، به استثنای محتوای کلروفیل b و کل وجود دارد. اثر محیط نیز روی عملکرد دانه، دورهی پرشدن دانه و وزن دانه در سطح احتمال یک درصد و روی محتوای نسبی آب برگ در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود. در اثر تنش خشکی به طور متوسط، محتوای کلروفیل a به میزان ۵۴/۳ درصد، عدد کلروفیلمتر به میزان ۲ درصد و محتوای نسبی آب برگ به میزان ۱۰ درصد کاهش و محتوای کلروفیل b و کلروفیل کل به ترتیب ۱۶/۶ و ۶۸/۲ درصد افزایش یافت. همچنین، در اثر تنش خشکی به طور متوسط، ۴۸/۲۳ درصد از عملکرد دانه، ۱۴/۱۹ درصد از طول دوره پرشدن دانه و ۱۸ درصد از وزن تک دانه کاسته و ۲۰/۲ درصد به سرعت پر شدن دانه افزوده شد. در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی، بین محتوای کلروفیل a و b و نیز بین سرعت پر شدن دانه و طول دوره پر شدن دانه، همبستگی منفی و بسیار معنیداری مشاهده شد، در حالی که همبستگی بین محتوای کلروفیل b و کل و نیز بین سرعت پر شدن دانه و وزن تک دانه مثبت و بسیار معنیدار بود و در مقابل، همبستگی معنیداری بین عملکرد دانه با سایر صفات دیده نشد. نتایج این تحقیق نشان داد که تنش خشکی آخر فصل اثر معنیداری بر اغلب صفات مورد مطالعه و به خصوص بر عملکرد دانه داشت. بنابراین، در مناطق با اقلیم مشابه که خطر خشکی آخر فصل وجود دارد، باید از ارقامی استفاده شود که سازگار با شرایط منطقه و متحمل به تنش خشکی باشند و از اینرو، ارقام زودرسی که پتانسیل عملکرد دانه بالایی نیز دارند، در این شرایط موفقتر میباشند.کلیدواژه ها
دوره پر شدن دانه, سرعت پر شدن دانه, عملکرد دانه, محتوای کلروفیل, محتوای نسبی آب برگاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.