مطالعه پایداری ژنوتیپ های امید بخش جو با استفاده از تجزیه AMMI در مناطق سرد ایران

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 2، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_CRGU-2-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 273
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد رضا کوچکی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

بهزاد سرخی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

محمد رضا اسلام زاده حصاری

کارشناس ارشد کشاورزی

چکیده

عملکرد یک ژنوتیپ ممکن است از مکانی به مکان دیگر و یا از سالی به سال دیگر تغییر یابد و در اصطلاح اثر متقابل ژنوتیپ×محیط وجود داشته باشد. برای به­نژادگران مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ×محیط و شناسایی ارقام پایدار و با عملکرد بالا از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق، پایداری و سازگاری ۲۰ ژنوتیپ جو در آزمایش­های یکنواخت سراسری با استفاده از طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ۸ اقلیم سرد به مدت دو سال زراعی (۸۵-۱۳۸۳) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه AMMI نشان داد که اثر اصلی ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ×محیط و چهار مولفه اصلی اول اثر متقابل در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بودند. از دو مولفه اصلی اول و دوم (IPCA۱ و IPCA۲) برای رسم Biplot استفاده شد. تجزیه خوشه­ای نیز ژنوتیپ­ها را به سه گروه تقسیم کرد که ژنوتیپ­های هر گروه از نظر پایداری مشابه هم بودند. در مجموع لاین شماره ۱۷ (MAKOUEE//ZARJOW/۸۰-۵۱۵۱) با توجه به معیار پایداری مورد استفاده، پایداری مطلوب­تری را نشان داد و از اینرو این ژنوتیپ، به عنوان ژنوتیپ برتر از نظر پر محصولی و پایداری عملکرد شناسایی و به برنامه­های به­زراعی و آزمایش های تحقیقی تطبیقی پیشنهاد شد. در پایان چنین نتیجه­گیری شد که اگرچه به­نژادی ارقام سازگار و پایدار برای پهنه گسترده اقلیم سرد کشور مشکلات خاص خود را دارد، اما اطلاعات حاصل از روش­های تجزیه پایداری برای انتخاب ژنوتیپ­های پر محصول و با سازگاری عمومی و یا خصوصی، می­تواند راه حل مناسبی برای حل این مشکلات باشد.

کلیدواژه ها

اثر متقابل ژنوتیپ×محیط, پایداری عملکرد, جو, تجزیه AMMI

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.