توزیع جغرافیایی ژن های بهاره سازی در ارقام و لاین های گندم ایران

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_CRGU-5-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 356
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید حمیدرضا رمضانی

دانشجوی دکتری، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

محسن ابراهیمی

دانشیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

حبیب اله قزوینی

دانشیار بخش تحقیقات غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

محمدرضا جلال کمالی

محقق ارشد برنامه جهانی اصلاح گندم و نماینده مرکز تحقیقات بین المللی ذرت و گندم (CIMMYT)

چکیده

توانایی ارقام گندم در واکنش به تنش سرما که به وسیله فرایند سازگاری به محیط مانند نیاز به بهاره­سازی و واکنش به طول روز کنترل می­شود، از عواملی است که می­تواند موفقیت کشت گندم را در این مناطق تضمین نماید. از این­رو، اطلاع از توزیع اکو- جغرافیایی ژن­های دخیل در بهاره سازی از ضروریات یک برنامه اصلاحی مدرن است. در این تحقیق، ۱۰۴ لاین و رقم گندم نان ایران از نظر این ژن­ها مورد بررسی قرار گرفتند. از آغازگرهای اختصاصی مبتنی بر واکنش­های زنجیره­ای پلیمراز (STS-PCR) برای شناسایی آلل­های موثر در این صفت در مکان­های ژنی Vrn-A۱، Vrn-B۱، Vrn-D۱استفاده و برای هر منطقه، لایه­های اطلاعاتی پراکندگی آلل­ها با استفاده از نرم­افزار GIS Map تهیه شد. نتایج نشان داد که تیپ بهاره، ۵/۶۵ درصد از کل ارقام را شامل می­شود که این میزان بسته به میزان سرما در مناطق مختلف متغیر بود. تنوع تیپ رشدی این ارقام در بین اقلیم­های مختلف ایران وابسته به سرمای زمستان بود. تیپ بهاره غالبا سازگار با اقلیم­های گرم جنوب و معتدل بود، یعنی مناطقی که متوسط دمای دی­ماه آنها بالای چهار درجه سلسیوس است. در مقابل، تیپ زمستانه سازگار با اقلیم سرد بود، یعنی مناطقی که متوسط دمای دی­ماه آنها بین منهای هفت تا چهار درجه سلسیوس در نوسان است. با تعیین ژنوتیپ ارقام بر اساس این صفات مرتبط با سازگاری و اطلاع از توزیع جغرافیایی آنها، به­نژادگران قادر خواهند بود تا نسل­های در حال تفکیک را به سمت ژنوتیپ­های با قابلیت سازگاری بهتر سوق دهند.

کلیدواژه ها

تیپ بهاره, تیپ زمستانه, سازگاری, سرما, نرم افزار GIS Map

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.