اثر تنش خشکی انتهایی بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های گندم نان
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 5، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-5-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 328
نویسندگان
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس (ایستگاه داراب)
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس (ایستگاه داراب)
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مدرس آموزشکده کشاورزی فسا
کارشناس ارشد زراعت مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان داراب
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش خشکی انتهایی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم نان آزمایشی با ۳۵ لاین و ژنوتیپ به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط آبیاری معمولی (آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه) و تنش خشکی انتهای فصل (قطع کامل آبیاری از شروع مرحله گلدهی) در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب انجام شد. تنش خشکی (شرایط نرمال رطوبتی و تنش خشکی انتهایی) به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپهای گندم به عنوان فاکتور فرعی آزمایش در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد، اجزای عملکرد و کاهش دمای سطح کانوپی بودند و به منظور انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی شاخصهای شدت تنش (SI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین تولید (MP)، میانگین هندسی تولید (GMP) و شاخص تحمل (TOL) نیز ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش عملکرد و اجزای عملکرد دانه شد، بهطوری که میانگین عملکرد در شرایط نرمال ۴۶۹۱ کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش خشکی انتهایی ۳۶۵۹ کیلوگرم در هکتار بود. همبستگی بین عملکرد دانه با میزان کاهش دمای کانوپی در هر سه مرحله اندازهگیری آن از زمان گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک و نیز با میانگین هر سه مرحله هم در شرایط بدون تنش و هم در شرایط تنش خشکی، متوسط تا نسبتا بالا برآورد شد. بهطور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از کاهش دمای کانوپی به عنوان یک معیار با سرعت بالا در اندازهگیری، میتواند جهت انتخاب ارقام با عملکرد بالا در نسلهای اولیه برنامههای اصلاحی مفید باشد. بررسی شاخصهای تحمل به تنش نیز نشان داد که شاخصهای MP، GMP و STI برای انتخاب ارقام با عملکرد بالا و متحمل به خشکی از کارایی بهتری برخوردار هستند. هر سه شاخص، ژنوتیپهای ۱۴ و ۱۶ را که در هر دو محیط دارای عملکرد بالایی بودند، به عنوان ژنوتیپهای متحمل به خشکی معرفی کردند.کلیدواژه ها
ارقام متحمل به خشکی, دمای کانوپی, شاخص های تحمل و حساسیتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.