ارزیابی صفات فیزیولوژیک، فنولوژیک و مورفولوژیک مرتبط با تحمل به خشکی در گندم نان (Triticum aestivum L.)
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 5، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-5-4_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 349
نویسندگان
استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه
استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه
محقق معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه
محقق معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه
چکیده
این تحقیق به منظور شناسایی ژنوتیپ های متحمل به خشکی بر اساس برخی از صفات مهم مورفولوژیک، فنولوژیک و فیزیولوژیک و شاخص های تحمل به خشکی در گندم نان اجرا شد. بیست ژنوتیپ گندم نان در دو آزمایش مزرعه ای تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در معاونت موسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد دانه در سنبله، طول گردن سنبله، طول سنبله، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعداد روز تا ظهور سنبله، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم، محتوای آب نسبی برگ، غلظت کلروفیلهای a، b و کل، محتوای پرولین، میزان آب نگهداری شده در برگهای بریده، پایداری غشاء سلولی و پتانسیل آب برگ بودند. علاوه بر این صفات، شاخص های تحمل به خشکی نیز بر اساس عملکرد دانه در دو شرایط رطوبتی محاسبه شدند. نتایج نشان داد که تنوع ژنتیکی معنیداری بین ژنوتیپهای مطالعه شده برای اصلاح تحمل به خشکی وجود دارد. نتایج حاصل از ارزیابی شاخص عملکرد (YI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، بهرهوری متوسط (MP)، میانگین هندسی بهرهوری (GMP)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص تحمل به تنش (STI) و شاخص حساسیت به تنش (SSI)، ژنوتیپ های نسبتا یکسانی را به عنوان ژنوتیپ های متحمل به خشکی شناسایی کردند، اما با توجه به همبستگی بالا و معنیدار بین شاخص های MP، GMP، STI و HMP با عملکرد دانه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی، این شاخص ها جهت دستیابی به ژنوتیپهای با عملکرد بالا در هر دو شرایط مناسب بودند. بر این اساس، ژنوتیپ های ۷۲YRRGP، T۱۷۹، T۱۸۹، ۹۱۴GB، MARAGHEH(۱۳۷۹-۸۰) و رقم سرداری به عنوان ژنوتیپ های متحمل به خشکی شناسایی شدند. تجزیه ضرایب همبستگی نیز نشان داد که از بین صفات مورد بررسی، محتوای پرولین برگ، پایداری غشاء سلولی و طول سنبله دارای رابطه قوی تری با شاخص تحمل به خشکی (STI) بودند و به عنوان مهمترین صفات برای انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی در این تحقیق معرفی میشوند.کلیدواژه ها
پایداری غشاء سلولی, شاخص های مقاومت به خشکی, محتوای آب نسبی, محتوای پرولیناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.