بررسی تنوع مولکولی توده های مختلف برنج هاشمی شمال کشور با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 7، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-7-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 243
نویسندگان
استادیار پژوهش، شعبه گیلان، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
استادیار پژوهش، بخش اصلاح و تهیه بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
چکیده
تودههای محلی برنج ایران از دیرباز در نقاط مختلف برنجخیز کشور کشت میشوند. این تودهها طی سالیان متمادی به شرایط محیطی مختلف سازگار شدهاند و در نتیجه تنوع نسبتا زیادی ممکن است در هر کدام از تودهها مشاهده شود. از چندین سال پیش تا کنون، کشت رقمی به نام هاشمی که از ارقام محلی برنج ایرانی است، رایج شده است، بهطوریکه بیشتر سطح زیر کشت استان گیلان و بخشی از نواحی استان مازندران و حتی برخی از استانهای دیگر هماکنون به رقم هاشمی اختصاص دارد. با اینحال، رقمی که با یک نام واحد هاشمی در مناطق مختلف کشور کشت میشود، از لحاظ ویژگیهای مرفولوژیک نظیر ارتفاع بوته و طول دوره رشد و حتی ویژگیهای ظاهری دانه تنوع بسیار زیادی نشان میدهد. اگرچه اثر عوامل محیطی بر ویژگیهای مرفولوژیک بسیار زیاد است، اما پرسش تحقیق حاضر این بود که آیا در درون این رقم تنوع ژنتیکی وجود دارد؟ برای دستیابی به پاسخ مناسب، ابتدا ۸۷ ژنوتیپ همگی با نام رقم هاشمی شامل ۳۰ ژنوتیپ از غرب استان گیلان، ۴۲ ژنوتیپ از شرق استان گیلان و ۱۵ ژنوتیپ از استان مازندران جمعآوری و در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت در سال ۱۳۹۳ کشت شدند و سپس تنوع مولکولی آنها با ۲۰ نشانگر ریزماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از محاسبه همه شاخصهای تنوع نشان داد که تنوع نسبتا زیادی در بین ۸۷ ژنوتیپ مورد مطالعه وجود دارد و از اینرو میتوان نتیجهگیری کرد که آنچه که به نام رقم هاشمی در مناطق مختلف کشت میشود، در حقیقت یک توده بسیار متنوع است که در اثر استفاده از بذرهای خود مصرفی و احتمالا اختلاط فیزیکی بذر ارقام مختلف و در نتیجه نوترکیبی بین آنها به یک توده بسیار متنوع تبدیل شده است. بنابراین، پیشنهاد میشود ضمن حفظ این ژنوتیپها در بانک ژن برنج ایران و احتمالا استفاده از ویژگیهای مطلوب آنها در برنامههای بهنژادی، خالصسازی این توده متنوع نیز انجام شود تا بذر خالص بهترین ژنوتیپها در اختیار کشاورزان قرار گیرد.کلیدواژه ها
تنوع ژنتیکی, خلوص بذر, رقم هاشمیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.