برآورد پارامترهای ژنتیکی برخی صفات مرفوفیزیولوژیک گندم نان با استفاده از تلاقی های دای آلل

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 7، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_CRGU-7-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 232
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محتشم محمدی

استاد پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گچساران، ایران

پیمان شریفی

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

رحمت الله کریمی زاده

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گچساران، ایران

مظفر روستایی

دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران

چکیده

به­منظور برآورد پارامترهای ژنتیکیبرخیصفات مورفوفیزلوژیک در گندم نان،شش ژنوتیپگندم و بذرهای حاصل از تلاقی دای آلل یک طرفهآن­ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم گچساران ارزیابی شدند. بررسی ضریب رگرسیون نشان داد که فرضیات مدل افزایشی- غالبیت برای صفات تعداد روز تا ظهور سنبله و رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع بوته، طول سنبله، طول خروج سنبله از برگ پرچم و وزن هزار دانه وجود نداشت. هر دو اثر افزایشی و غیرافزایشی در کنترل ژنتیکی صفات قدرت رشد گیاهچه، طول دوره پر شدن دانه، محتوی کلروفیل، دمای کانوپی، طول دانه و عملکرد دانهنقش داشتند، اما سهم اثر غیرافزایشی نسبت به جزء افزایشی ارجحیت داشت. متوسط درجه غالبیت ژن­ها برای اینصفات به­ترتیب برابر با ۰۲/۱، ۰۵/۱، ۳۲/۱، ۴۱/۱، ۳۹/۱ و ۶۲/۱ بود که عمل فوق غالبیت ژن ها را در کنترل این صفات نشان می­دهد. نتایج حاصل از تحلیل گرافیکی هیمن نشان داد که افزایش قدرت رشد گیاهچه، عملکرد دانه، طول دانه و دمای کانوپی، به­وسیله آلل های مغلوب و افزایش محتوی کلروفیلتوسط آلل های غالب کنترل می شود. نقش عمل غیرافزایشی و فوق غالبیت ژن­ها در کنترل عملکرد دانه، نشان دهنده امکان استفاده از پدیده هتروزیس در اصلاح این صفت مهم در ارقام جدید گندم می باشد. تلاقی هایDAMARA-۶ ICW۹۹-۰۴۲۷-۸AP-۰AP-۰AP-۳AP-۰AP× کوهدشت وPASTOR/۲*SITTA//PBW۳۴۳*۲/KUKUNA× کوهدشت، با توجه به برخورداری از هتروزیس بالا و نیزبیشترین میزان عملکرد دانه در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه در این تحقیق،جهت استفاده از پدیده هتروزیسدر برنامه های اصلاح عملکرد دانه در گندم پیشنهاد می شوند.

کلیدواژه ها

تحلیل گرافیکی هیمن, درجه غالبیت, وراثت پذیری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.