مستندسازی فرآیند تولید ارقام بومی برنج در دو روش کاشت رایج و نیمه مکانیزه در استان مازندران

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 7، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_CRGU-7-4_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 308
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سلمان دستان

پژوهشگر دوره فوق دکتری، بخش مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

افشین سلطانی

استاد، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعیگرگان، گرگان، ایران

سید مجید عالیمقام

دانشجوی دکتری، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعیگرگان، گرگان، ایران

چکیده

مستندسازی فرآیند تولید در کشاورزی شامل تهیه کلیه اطلاعات و فعالیت هایی است که سیر تولید یک محصول از مرحله تهیه بستر بذر تا برداشت را نشان می دهد. هدف از این پژوهش مستندسازی فرآیند تولید برنج در استان مازندارن بود. در این مطالعه، کلیه عملیات مدیریتی انجام شده از مرحله تهیه بستر بذر تا برداشت در ۱۵۰ مزرعه برنج مدیریت­شده با دو روش کاشت نیمه­مکانیزه و سنتی (رایج منطقه) در همه شهرستان­های استان مازندران از طریق مطالعات میدانی در سال ۱۳۹۳ ثبت شد. بررسی­ها نشان داد که انجام عملیات زراعی از مرحله شخم اولیه و تهیه خزانه تا برداشت در هر دو روش کاشت از دهه سوم اسفند شروع شد و تا دهه اول شهریور ادامه داشت. در روش کاشت نیمه مکانیزه،مصرف سوخت ۹۵ تا ۱۳۰ لیتر در هکتار و استفاده از ادوات و ماشین آلات ۴۰ تا ۶۰ ساعت در هکتار بیش تر از روش سنتی بود، ولی مصرف بذر و نیروی انسانی در روش سنتیبیش­تر از روش نیمه مکانیزه بود. در هر دو روش، حدود ۹۲ درصد از کشاورزان کم تر از ۵۰ کیلوگرم در هکتار کود فسفر خالص مصرف کردند. حدود ۵۰ درصد از کشاورزان در روش کاشت سنتی بین ۴۶ تا ۹۲ کیلوگرم نیتروژن خالص مصرف داشتند. دامنه تغییرات میزان علف کش مصرفی در روش سنتی بیش­تر از روش نیمه مکانیزه بود. میانگین مصرف قارچ کش در روش کاشت سنتی و نیمه مکانیزه حدود یک کیلوگرم ماده موثره در هکتار بود. با کنترل بیولوژیک آفات در روش سنتی و نیمه مکانیزه، مصرف آفت کش به ترتیب ۱۴/۱۳ و ۶۴/۱۲ درصد کاهش یافت. میانگین عملکرد شلتوک در کاشت سنتی و نیمه مکانیزه به ترتیب حدود ۴۱۰۰ و ۴۴۰۰ کیلوگرم در هکتار بود و عملکرد شلتوک در کاشت نیمه مکانیزه در مقایسه با کاشت سنتی از ثبات بیش­تری برخوردار بود. نتایج این تحقیق نشان داد که کاشت نیمه مکانیزه برنج منجر به کاهش مصرف ۲۰ کیلوگرم در هکتار بذر و حدود ۶۵ درصد نیروی انسانیدر مقایسه با روش کاشت سنتی شده و با مکانیزاسیون بیش­ترموجب افزایش عملکرد شلتوک شد.

کلیدواژه ها

عملکرد شلتوک, عملیات زراعی, مصرف بذر, مکانیزاسیون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.