ارزیابی انرژی مصرفی و تحلیل اقتصادی تولید گندم آبی در کشور
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 9، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-9-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 293
نویسندگان
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات ماشین های کشاورزی و مکانیزاسیون، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
با افزایش روزافزون جمعیت و محدودیت های انرژی، دسترسی به انرژی کافی در آینده مشکل خواهد بود. ارزیابی بیلان انرژی می تواند یک روش علمی برای اندازه گیری میزان ثبات و پایداری یک اکوسیستم زراعی باشد. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی روند انرژی مصرفی و تحلیل اقتصادی تولید گندم آبی در هفت استان کشور شامل البرز، اصفهان، اردبیل، خراسان رضوی، خوزستان، گلستان و همدان بود. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری با کشاورزان تولیدکننده گندم آبی در استان های مورد مطالعه جمع آوری شد. سپس با استفاده از معادلات هم ارز انرژی، مقدار نهاده های مصرفی و ستانده های تولید، انرژی ورودی و خروجی و شاخص های انرژی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین انرژی ورودی با مقادیر ۱۰۴۷۰۱ و ۰۷/۲۶۱۹۸ مگاژول بر هکتار به ترتیب از استان های خراسان رضوی و گلستان به دست آمد. استان های البرز و خراسان رضوی با مقادیر ۲۸/۱۶۲۱۶۹ و ۵۳/۱۲۲۲۹۷ مگاژول بر هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین انرژی ستانده را در تولید گندم آبی داشتند. بیشترین سهم انرژی نهاده های مصرفی برای استان های البرز، اردبیل، خوزستان، گلستان و همدان مربوط به انرژی کودهای شیمیایی و برای استان های اصفهان و خراسان رضوی انرژی آبیاری بود. میانگین انرژی ورودی، انرژی ستانده، کارایی انرژی، بهره وری انرژی و افزوده خالص انرژی در استان های مورد مطالعه به ترتیب ۸۳/۵۸۳۰۸ مگاژول بر هکتار، ۱۵/۱۳۶۰۹۲ مگاژول بر هکتار، ۸۷/۲، ۲۱۲/۰ کیلوگرم بر مگاژول و ۳۱/۷۷۷۸۳ مگاژول بر هکتار بهدست آمد. ماشین های کشاورزی با ۸۷/۳۴ درصد بیشترین سهم هزینه تولید را داشتند. بیشترین و کمترین بهره وری انرژی ورودی برای استان های گلستان و خراسان رضوی به ترتیب با مقادیر ۳۸/۰ و ۰۸/۰ کیلوگرم بر مگاژول تعیین شد. میانگین نسبت فایده به هزینه ۱۶/۲ و شاخص بهره وری اقتصادی ۱۵۴/۰ کیلوگرم در هزار ریال به دست آمد. بهطور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که تولید گندم آبی در مناطق مورد مطالعه از نظر بیلان انرژی، توجیه پذیر و از نظر اقتصادی، مقرون به صرفه است. بنابراین، ضمن حفظ پایداری انرژی در تولید و اصول کشاورزی حفاظتی، میتوان اقدام به افزایش سطح زیر کشت تولید گندم آبی در مناطق مورد مطالعه کرد.کلیدواژه ها
افزوده خالص انرژی, بهره وری اقتصادی, شاخص انرژی, نسبت فایده به هزینهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.