بررسی رشد مجدد علف های هرز جودره (Hordeum spontaneum Koch.) و چاودار وحشی (Secale cereale L.) در مقایسه با گندم پس از تنش یخ زدگی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 10، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_CRGU-10-1_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 296
نویسندگان
دانشجوی دکتری، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
دانشیار، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
اطلاع از میزان تحمل به تنش یخ زدگی در چاودار وحشی و جودره، بهعنوان مهم ترین علف های هرز مزارع گندم، می تواند زمینه ساز پیش بینی پراکنش جغرافیایی و برنامه ریزی های مدیریتی آنها باشد. بههمین منظور، آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در پاییز سال ۱۳۹۶ انجام شد. دو ژنوتیپ گندم (رقم پیشگام و توده بومی قزلخوشه) و دو علف هرز (جودره و چاودار وحشی) تا مرحله دو تا چهار برگی حقیقی تحت شرایط طبیعی رشد و سپس در معرض گستره دمایی ۴+ تا ۲۰- درجه سلسیوس (۴+ درجه به عنوان شاهد و صفر، ۴- ، ۸- ، ۱۲- ، ۱۶- و ۲۰- درجه سلسیوس بهعنوان دماهای یخزدگی) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کاهش دما از ۸- به ۱۲- درجه سلسیوس، منجر به کاهش ۳۶ درصدی بقای جودره شد، در حالیکه بقای گندم (رقم پیشگام و توده قزلخوشه) و چاودار وحشی تا دمای ۱۲- درجه سلسیوس، ۱۰۰ درصد بود. بیش ترین دمای کاهنده ۵۰ درصد از بقا (°C ۸/۱۲- =LT۵۰su) و همچنین بیشترین دمای کاهنده ۵۰ درصد از سطح برگ (°C ۲/۱۱- =RLAT۵۰) به علف هرز جودره تعلق داشت. در بین گونه های گیاهی مورد مطالعه، گندم توده قزلخوشه و چاودار وحشی بهترتیب با ۸/۱۱- و ۶/۱۱- درجه سلسیوس، کمترین دمای کاهنده ۵۰ درصد از وزن خشک اندام هوایی (RSDWT۵۰)را داشتند، در حالیکه جودره با۱/۸- درجه سلسیوس، بیش ترین میزان RSDWT۵۰را دارا بود. بیش ترین و کمترین عدد کلروفیلمتر در بین گیاهان زنده، بهترتیب در دماهای ۴+ و ۱۲- درجه سلسیوس مشاهده شد و چاودار وحشی با ۵/۱۹ واحد اسپد و جودره با ۳/۱۰ واحد اسپد بهترتیب بیشترین و کمترین عدد کلروفیلمتر را نشان دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که تحمل بالای چاودار وحشی به تنش یخ زدگی، احتمالا یکی از دلایل اصلی حضور وسیع آن در مزارع گندم زمستانه است. بنابراین، پیش بینی پراکنش و تهاجم احتمالی و در نتیجه اقدامات مناسب برای مدیریت این علف هرز در مناطقی با اقلیم سرد، ضروری است.کلیدواژه ها
برنامه ریزی مدیریتی, پراکنش جغرافیایی, درصد بقا, سطح برگ, کلروفیل متراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.