تجزیه ژنتیکی عملکرد علوفه و صفات مرتبط در ارزن مرواریدی

ارزن مرواریدی (Pennisetum glaucum L.) یکی از گیاهان مهم مناطق گرم و خشک است که به­منظور تولید دانه و علوفه کشت می شود. با توجه به دگرگشنی و هتروزیس بالا، بررسی ترکیب پذیری و انتخاب والدین بر اساس آن یکی از مهم ترین مراحل اصلاح ارزن مرواریدی است. به­منظور مطالعه ترکیب پذیری عمومی لاین های ارزن مرواریدی، تعداد ده لاین در خزانه پلی کراس تلاقی داده شدند و سپس خانواده های ناتنی حاصل به­همراه رقم شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، تعداد پنجه، عملکرد علوفه تر و عملکرد ماده خشک بود. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه ای برای صفات مورد بررسی وجود دارد. برآورد وراثت پذیری از ۸۶/۵۳ درصد برای صفت عملکرد علوفه خشک تا ۲۳/۹۹ درصد برای صفت تعداد پنجه متغیر بود. این نتایج نشان داد که واریانس افزایشی سهم قابل­توجهی در کنترل صفات مورد بررسی در این جمعیت داشت و بنابراین می توان از آن در برنامه های اصلاحی استفاده کرد. بررسی ترکیب پذیری لاین ها نشان داد که لاین شماره ۲ برای صفات تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع بوته و تعداد برگ، لاین شماره ۳ برای صفت قطر ساقه، لاین های شماره ۴، ۷ و ۸ برای صفت تعداد پنجه و لاین شماره ۷ برای صفات عملکرد علوفه تر و ماده خشک، بهترین ترکیب شونده های عمومی بودند و بنابراین امکان استفاده از آن ها به عنوان والدین تلاقی­ها برای اصلاح جمعیت مورد مطالعه وجود دارد.

کلیدواژه ها:

ارزن مرواریدی ، ترکیب پذیری عمومی ، پلی کراس ، واریانس ژنتیکی