ژئوشیمی، خاستگاه و دمایی آناتکسی تشکیل مونزوگرانیت خلج (مشهد، ایران)

سنگ های مونزوگرانیتی گروهی از گرانیتوئیدهای مشهد با سن مزوزوئیک هستند که در منطقه خلج (واقع در جنوب شهر مشهد) رخنمون دارند. این سنگ ها دارای کانی های کوارتز، پتاسیم فلدسپار، پلاژیوکلاز، میکا و کانی های فرعی زیرکن و آپاتیت هستند. از دیدگاه ژئوشیمیایی، در مونزوگرانیت خلج میزان کم HREE و میزان بالای LREE و LILE نشان دهنده درجات بالای تفریق مذاب مولد آن است. بنابراین، مونزوگرانیت خلج از گروه گرانیتوئیدهای فروئن، آلکالی کلسیک، پرآلومین، فلسیک نوع S و محصول ذوب بخشی رسوبات پوسته بالایی در دمای نزدیک به ۷۳۰ تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد است. دماهای اشباع شدگی ماگما از زیرکنیم هنگام تشکیل زیرکن کمتر از ۸۰۰ (تقریبا ۷۳۲ تا ۷۴۵) درجه سانتی گراد محاسبه شد. با فرورانش پالئوتتیس زیر ورقه توران و برخورد قاره ای، پوسته بالایی در اثر فرایندهای زمین ساختی فشاری دچار ذوب بخشی شده و توده های نفوذی مونزوگرانیتی هم زمان با برخورد تا پسابرخوردی نوع S خلج تشکیل شده اند.

کلیدواژه ها:

سنگ نگاری ، ژئوشیمی ، مونزوگرانیت ، مزوزوئیک ، خلج ، مشهد