تلفیق داده های زمینی و ماهواره ای برای پهنه بندی خشک سالی (مطالعه موردی: دشت ملایر)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 23، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-23-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 222
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد اسدی می آبادی

دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر.

داوود اخضری

دانشیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر. (مسول مکاتبات)

حمید نوری

دانشیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر.

چکیده

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین پیامدهای خشک سالی، کاهش تراکم پوشش گیاهی است. با کاهش پوشش گیاهی، شرایط محیطی برای بروز مشکلات مختلف نظیر فرسایش خاک، افزایش میزان رواناب سطحی و خطر بروز سیل فراهم می شود. بر این اساس، ارزیابی اثرات خشک سالی بر روی پوشش گیاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف تحقیق حاضر این است که با استفاده از نمایه تاثیر خشک سالی (IDI)، امکان بهره گیری از داده های تلفیقی زمینی و ماهواره ای در منطقه مورد مطالعه سنجیده شود. روش بررسی: در این پژوهش شاخصی به نام نمایه تاثیر خشک سالی (IDI) استفاده شده است که بیانگر تاثیرات درازمدت شرایط اقلیمی منطقه مطالعاتی، بر وضعیت پوشش گیاهی آن منطقه است. در این مطالعه نمایه IDI با تلفیق داده های ایستگاه های هواشناسی دشت ملایر برای تهیه نقشه های بارندگی و دمای دشت (آمار ۵ ایستگاه سینوپتیک موجود در داخل و خارج منطقه موردمطالعه، با مقیاس ۲۰ ساله) و یک سری از داده های ماهواره ای سنجنده لندستOLI، TM و ETM+ برای تهیه نقشه پوشش گیاهی NDVI (مشتمل بر ۶ تصویر در ماه مه و سال های ۲۰۰۰، ۲۰۰۲، ۲۰۰۷، ۲۰۰۹، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ میلادی) محاسبه و سپس پهنه بندی شد. پژوهش حاضر در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد ارتباط خوبی بین داده های تلفیقی (IDI) و شاخص بارش استاندارد شده (SPI) برقرار است که نشان دهنده کارایی بالای داده های تلفیقی است. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین میانگین شاخص SPI و IDI همبستگی بالایی برابر با ۹۶۳/۰ در سطح معنی داری ۰۱/۰P< وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: تاکنون برای مطالعه خشک سالی ها از داده های زمینی و ماهواره ای به وفور استفاده شده است، اما شاخصی که از تلفیق این داده ها به دست آمده باشد کمتر موردتوجه محققان قرارگرفته است، بنابراین هدف و نوآوری این تحقیق این است که با استفاده از نمایه تاثیر خشک سالی (IDI)، امکان بهره گیری از داده های تلفیقی زمینی و ماهواره ای در منطقه موردمطالعه سنجیده شود.  

کلیدواژه ها

نمایه تاثیر خشک سالی, پوشش گیاهی, سنجش ازدور, دشت ملایر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.