اعظم سادات حسینی - دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
سهیلا پیروزفر - دانشیار دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد
سید کاظم طباطبایی - استاد دانشگاه فردوسی

آیه ۸۴ سوره اسراء کلیدی ترین اساس کنش های آدمی را در کلمه «شاکله» جمع نموده است. از ریشه «ش ک ل» تنها دو واژه «شکل» و «شاکله» در قرآن کریم آمده و معنای «شاکله»نزد مفسران و لغویان، محل اختلاف نظر بیشتری بوده است. برخی آن را کاربردی استعاری یا مجاز می دانند.تلاش لغویان برای دستیابی به یک معنای جامع برای ریشه «ش ک ل» موفقیت ­آمیز نبوده و برگزیدن «شباهت» به عنوان معنای محوری در ریشه عربی آن از سوی لغت­شناسان چندان دقیق نیست. مقاله حاضر درصدد است با بهره­ گیری از روش معناشناسی تاریخی با تکیه بر مطالعات ریشه شناختی به بیان مولفه های معنایی ریشه «ش ک ل» در زبان های نیای عربی و چگونگی پیوند این مولفه ها با مفهوم شاکله در زبان عربی بپردازد. در پرتو این روش نخست راهیابی مولفه های معنایی مربوط به درون و برون در ریشه «ش ک ل» از زبان های نیا به زبان عربی و نیز چگونگی تاثیر­گذاری آن بر معنای شاکله نشان داده شده است. واژگان کلیدی: شکل، شاکله، معنا شناسی، ریشه شناسی

شکل, شاکله, معنا شناسی, ریشه شناسی