تکامل لندفرم های اواخر کواترنری در پاسخ به تغییرات تکتونیکی فعال سطح اساس در منطقه طبس، ایران مرکزی
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی، دوره: 50، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JPHGR-50-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 276
نویسندگان
استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه
چکیده
در این پژوهش به بررسی شواهد و آثار زمینساخت فعال در اطراف کویر طبس پرداخته شده است. برای تحلیلهای کمی لندفرمها از تصاویر سنتینل و نقشههای زمینشناسی استفاده شده است. ژئومورفومتری رقومی شامل اندازهگیری میزان جابهجایی و بالاآمدگی رسوبات و کانالها، تحلیل نیمرخهای عرضی و طولی چشماندازها، و ارتباط آنها با دادههای لرزهای اساس کار بوده است. نتایج پژوهش نشاندهنده فعالیتهای شدید تکتونیکی طی کواترنری تا زمان حاضر در منطقه است. مقایسه الگوی تغییرشکل لندفرمهای کواترنری پهنه پژوهش از قبیل مخروطافکنهها، مسیلها و زهکشها، پرتگاههای گسلی، و چینه ای فعال با شکل نیمرخ عمقی کانونهای زمینلرزهها بیانگر وجود سیستم گسلی معکوس مدفون در حد فاصل کوهستان شتری- پلایای طبس در منطقه هستند. فعالیت این سیستم گسلی فعال، علاوهبر جابهجایی مسیلها، چینخوردگی رسوبات کواترنر، رشد چینها، ایجاد پرتگاهها، تقطیع مخروطافکنهها، و پیدایش درههای بسیار عمیق کانیونی، موجب مهاجرت تحمیلی مخروطافکنهها از جبهه کوهستان به طرف پلایای طبس (از قدیم به جدید) شده است. تداوم چنین تغییرشکلهایی به میزان بالا را می توان عامل اصلی تشکیل حوزه تنشی و توسعه و گسترش شکستگیها و در نتیجه علت اصلی ایجاد زمینلرزههایی با بزرگای بالا دانست که احتمال وقوع آنها در آینده دور از انتظار نیست.کلیدواژه ها
ایران مرکزی, تکتونیک فعال, طبس, کواترنری, گسلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.