تحولات و ساختار منطقه خاورمیانه

در این مقاله، مهم ترین کشورهای تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه، به ویژه ترکیه، عربستان سعودی، ایران، سوریه، اردن و مصر مورد بررسی قرار می گیرند. به ویژه اینکه حوادث و حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر موجب ایجاد فرصت ها و تهدیدهایی در این منطقه شد که نظر تمامی صاحب نظران و تحلیلگران را به خود جلب کرد. در این مقاله همچنین به روش ها و تاکتیک هایی که کشورهای مذکور در جهت هماهنگی و همراهی با تغییر و تحولات سریع و بعضا عمیق این منطقه، در پیش گرفتند نیز پرداخته خواهد شد. ساختار خاورمیانه، ساختاری متغیر است، بنابراین کشورها و دولت هایی قادر خواهند بود در این ساختار به ایفای نقش بپردازند و تاثیرگذار باشند که روش ها و تاکتیک هایی که در قبال این منطقه برمی گزینند، متناسب با ساختار متغیر خاورمیانه باشد و بنابراین در این نوشتار ابتدا جهت گیری های دولت های مذکور در تاریخ پرتکاپو و دینامیکی خاورمیانه مورد بررسی قرار می گیرد و سپس تلاش می شود تا نگاهی هر چند گذرا به مراحل مختلف تغییر و تحولات این منطقه تا بعد از حوادث یازده سپتامبر و اشغال عراق توسط آمریکا انداخته شود. در نهایت به دیدگاه ها، نقطه نظرات و سیاست های کشورهایی که بر سر چگونگی ساختار و نظام جدید منطقه ای با همدیگر در رقابت هستند اشاره خواهد شد. بنابراین توجه به این نکته ضروری است که مبنای زمانی بررسی و مطالعه تا مقطع زمانی اشغال عراق توسط آمریکا خواهد بود.

کلیدواژه ها:

خاورمیانه ، تحولات ساختاری ، موازنه قوا ، صلح خاورمیانه و جنبش های مردمی