عوامل تعیین کننده استفاده پایدار از منابع آب (مطالعه موردی استان کهکیلویه و بویر احمد)

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-15-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 336
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهرداد باقری

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج.

حمید محمدی

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه زابل (مسئول مکاتبات).

غلامرضا نوری

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان .

بهروز میر

کارشناس ارشد زراعت دانشگاه زابل .

چکیده

چکیده استفاده بی رویه از منابع آب زیرزمینی این منابع را در معرض خطر قرار داده و تلاش در جهت استفاده پایدار از آن­ها را به یک الزام تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف بررسی عوامل تعیین­کننده پایداری استفاده از منابع آب در استان کهکیلویه و بویراحمد انجام یافته است. پایداری بر اساس دو دیدگاه و با استفاده از دو شاخص لحاظ گردید. در یک دیدگاه پایداری منابع آبی معادل کاهش اتلاف آب در نظر گرفته شد. در دیدگاه دوم الگوی استفاده از زمین و کودشیمیایی نیز مورد توجه قرار گرفت و یک شاخص ترکیبی ارایه گردید. داده­های مورد استفاده نیز شامل الگوی استفاده از نهاده­ها، محصولات و متغیرهای اقتصادی- اجتماعی از میان بهره­برداران منتخب استان کهکیلویه و بویراحمد به دست آمد. یافته­ها نشان داد در الگوهایی که شاخص اتلاف آب به عنوان معیار پایداری استفاده از آب تعریف گردید، درآمد بهره برداران و توانایی مدیریتی آنان به عنوان مهم­ترین عوامل تاثیرگذار بر استفاده پایدار از آب هستند. در حالی که در الگوهای مبتنی بر شاخص ترکیبی پایداری، عوامل فنی همانند برخورداری از سیستم آبیای مدرن، نوع کانال انتقال آب و فاصله میان چاه و زمین زراعی بر استفاده پایدار از آب موثر هستند. همچنین نتایج نشان داد که وجود محصولات با خطر درآمدی بالا در الگوی کشت لزوما منجر به افزایش ناپایداری نمی­شود.

کلیدواژه ها

استفاده پایدار از منابع آب, شاخص پایداری, استان کهکیلویه و بویر احمد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.