بررسی مقایسه ای مراحل شکل گیری و پیدایش سازمان های دعوت عباسیان و اسماعیلیه

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهشنامه مذاهب اسلامی، دوره: 8، شماره: 15
  • کد COI اختصاصی: JR_MAZHB-8-15_017
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 285
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جعفر شریفی

استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بهبهان، بهبهان، ایران

چکیده

عباسیان و اسماعیلیه با تکیه بر پیشینه خانوادگی و هاشمی بودن، اهداف سازمانی و نیز زمینه های مساعدی که برایشان به وجود آمد، در اوضاع و احوال تاریخی متفاوت موفق به تشکیل سازمان سری دعوت شدند. آنها به تدریج در نواحی مختلف سرزمین های اسلامی فعالیت کردند و برای گسترش سازمان دعوت خود از داعیان (مبلغان) بهره بردند. با بررسی مقایسه ای این دو سازمان دعوت، قضاوت تاریخی بهتر درباره عملکرد آنان امکان پذیر می شود. پرسش اصلی این مقاله آن است که: دو سازمان دعوت چه وجوه اشتراک و تمایزی در چگونگی شکل گیری و پیدایش سازمانی خود داشته اند؟ عباسیان برای شکل دادن سازمان دعوت، مدعی انتقال تشکیلات دعوت ابوهاشم به خود بوده و اسماعیلیه نیز مدعی امامت منصوص اسماعیل و فرزندش محمد بن اسماعیل، به عنوان امام پس از امام صادق (ع) بودند. کوشش برای رسیدن به اهداف، فشار و اختناق دولت های زمان، فعالیت گروه های رقیب، وجود زمینه های مساعد، لزوم ارتباط با پیروان و جمع آوری منابع مالی از عوامل پیدایش دو سازمان دعوت بوده است.

کلیدواژه ها

عباسیان, اسماعیلیه, سازمان دعوت, شکل گیری, پیدایش, خلافت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.