تخمین رسوب دهی شبکه جاده جنگلی با استفاده از مدل تحویل رسوب و سامانه اطلاعات مکانی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 18، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-18-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 182
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ذکریا اسداللهی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور

صالح یوسفی

دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور

مجید محمدی

گروه مهندسی مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران (مسوول مکاتبات).

چکیده

زمینه و هدف: جاده­های جنگلی از مهم ترین واحد­های مدیریتی جنگل محسوب می­شوند که در حمل و نقل چوب و استفاده از سایر خدمات جنگل مانند شکار، توریسم و غیره نقش ویژه­ای را ایفا می­کنند. یکی از بزرگ ترین مشکلات ناشی از جاده­سازی در جنگل، به ویژه در صورت عدم رعایت اصول جاده­سازی، ایجاد و افزایش اشکال مختلف فرسایش در اطراف جاده­ و بالطبع رسوب­زایی در اثر از بین بردن پوشش گیاهی، تخریب ساختمان خاک، افزایش سرعت رواناب و ناپایدار کردن شیب دامنه است. روش بررسی: در این تحقیق، رسوب ناشی از جاده­های جنگلی موجود در بخشی از جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس، با استفاده از مدل تحویل رسوب و در محیط GIS تخمین زده شد. عوامل موثر بر فرسایش در این مدل شامل زمین­شناسی، جاده، شیب، بارندگی، پوشش گیاهی و شبکه آب راهه می­باشند. یافته ها: فرسایش تولیدی از این شبکه جاده بدون در نظر گرفتن میزان تحویل رسوب در حدود ۴/۱۵۷۶ تن در سال تخمین زده شد. با درنظر گرفتن میزان تحویل رسوب بر اساس فاصله از آب راهه، رسوب دهی از شبکه جاده در حدود ۷/۱۴۰ تن در سال به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد سهم رسوب تولیدی جاده­ها در حدود ۳۳/۱ درصد رسوب خروجی حوضه است، در حالی که این جاده­ها تنها ۰۱۷/۰ درصد از سطح حوزه آب خیز را شامل می شوند.

کلیدواژه ها

جاده های جنگلی, رسوبدهی, سامانه اطلاعات مکانی, فرسایش, مدل تحویل رسوب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.