بررسی تاثیر متغیر های جمعیتی بر کیفیت محیط زیست بر مبنای مدل STIRPAT

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 18، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-18-6_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 228
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید کمال صادقی

(مسوول مکاتبات): دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

سکینه سجودی

دکتری گروه اقتصاد، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

فهیمه احمدزاده دلجوان

کارشناسی ارشد ،گروه اقتصاد، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: اندازه و ترکیب جمعیت از مهم­ترین متغیر­های تاثیرگذار بر کیفیت محیط زیست می­باشند. مطالعات تجربی در مورد تاثیر عوامل جمعیتی بر انتشار آلودگی نتایج بسیار متفاوتی داشته است. شناسایی و تعیین چگونگی و میزان تاثیر این متغیر­ها بر کیفیت محیط زیست می­تواند در اتخاذ سیاست­ها و تدوین مقررات زیست محیطی نقش به­سزایی داشته باشد. روش بررسی: در مطالعه حاضر با به کارگیری تجزیه و تحلیل اقتصاد سنجی و با استفاده از مدل STIRPAT و داده های مربوط به انتشار دی اکسید کربن در میان کشور های گروه دی هشت از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۰، به بررسی تاثیر متغیر های جمعیتی نظیر اندازه جمعیت، سن جمعیت، تمرکز جمعیت و شهرنشینی و نیز تاثیر تولید ناخالص داخلی (GDP) بر انتشار  گاز دی اکسیدکربن پرداخته شده است. یافته­ها: نتایج حاکی از آن است که اندازه جمعیت و تمرکز جمعیت، تاثیر معنی­داری بر انتشار گاز­های گلخانه­ای ندارند. از طرفی سن جمعیت بین ۱۵ تا ۶۴ سال، شهرنشینی و درآمد سرانه واقعی به ترتیب بیشترین تاثیر را در انتشار سرانه دی­اکسید کربن در بین کشورهای عضو گروه دی هشت از خود نشان می­دهند. نتیجه گیری: کشش بالای انتشار آلاینده­ها نسبت به دوره سنی ۱۵ تا ۶۴ سال در جامعه ما از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که توزیع سنی جمعیت در این بازه سنی متراکم شده است. از آن­جایی که این دوره سنی سهم بالایی در تولید و رشد اقتصادی و مصرف انرژی دارد، تاثیر بالایی نیز در انتشار CO۲ خواهد داشت. بنابراین باید از طریق اقداماتی نظیر آموزش­های فرهنگی حفظ محیط­زیست و افزایش راندمان مصرف انرژی، تخریب محیط­زیست توسط مصرف­کنندگان را به کمترین حد کاهش داد.

کلیدواژه ها

محیط زیست, دی اکسیدکربن, اندازه جمعیت, ترکیب جمعیت, مدل STIRPAT

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.